Jak założyć konto nastolatkowi? Porady dla nastolatków i ich rodziców

W dzisiejszych czasach bez konta ani rusz. Przekonują się o tym nie tylko dorośli, ale i nastolatkowie, którzy chcieliby szybko, wygodnie i bezpiecznie płacić w sklepach i w sieci. Wychodząc naprzeciw ich oczekiwaniom, w naszym artykule przedstawiamy, jak założyć konto w banku dla osoby w wieku 13-18 lat. Prześwietlamy także, co może zrobić z danym kontem nastolatek, a co jego rodzic.

Spis treści

• Więcej praw i możliwości dla osób powyżej 13. roku życia
• Atrakcyjne oferty kont młodzieżowych
• Konto bankowe dla nieletnich: nie tylko na co dzień
• Jak założyć konto w banku, nie mając 18 lat? Otwieranie rachunku młodzieżowego w praktyce
• Co wolno, a czego nie wolno nastolatkowi?
• Co wolno, a czego nie wolno rodzicowi?
• Do oddziału czy przez Internet?
• Konto młodzieżowe po osiemnastce
• Podsumowanie

O tym, że konto bankowe to ogromna wygoda, nie trzeba chyba nikogo specjalnie przekonywać. Jest ono praktycznie niezbędne osobom dorosłym, ale i w wielu sytuacjach może okazać się bardzo przydatnym rozwiązaniem również dla nastolatków.

Większość banków przygotowało ciekawe oferty specjalnie dla osób nieletnich: niemal darmowe, wygodne i z atrakcyjnymi dodatkami, np. programami rabatowymi i rachunkami oszczędnościowymi. Jest to ogromny atut kont młodzieżowych – nie trzeba ani ich regularnie zasilać, ani nie ponosi się comiesięcznych opłat. Przekonasz się o tym, przeglądając nasz ranking kont dla młodych.

Więcej praw i możliwości dla osób powyżej 13. roku życia

Osoby niepełnoletnie w wieku od 13 do 18 lat mogą posiadać własne rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe (czyli właśnie konto osobiste), a do rachunków kartę debetową, którą normalnie płaci się w sklepie, w Internecie czy pobiera gotówkę z bankomatu.

Wynika to z polskiego prawa, wedle którego osoba, która skończyła 13 lat, nabywa ograniczoną możliwość do czynności prawnych. Krótko mówiąc, może sama dokonywać pomniejszych zakupów i gromadzić pieniądze. W praktyce oznacza to, że nastolatek może kupić sobie buty czy kurtkę, książkę lub zapłacić za grę, ale raczej nie kupi już drogiego telewizora, a tym bardziej samochodu.

Dzieci do rozpoczęcia 14. roku życia (czyli do 13. urodzin) nie mają zdolności do czynności prawnych i w zasadzie nie mogą posiadać konta osobistego samodzielnie, a nierzadko również karty do rachunku. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule Jak założyć konto dla dziecka do 13 lat.

Atrakcyjne oferty kont młodzieżowych

Obecnie w każdym banku otwarcie i prowadzenie konta młodzieżowego jest bezwarunkowo bezpłatne. Decydując się na konto w banku dla nieletnich, nie trzeba martwić się zapewnianiem regularnych wpłat. Banki nie wymagają także utrzymania minimalnej kwoty na rachunku. Oznacza to, że z konta młodzieżowego można korzystać zarówno aktywnie, jak i okazjonalnie, ale i tak nie będzie ono generowało żadnych kosztów.

Darmowe są także zwykłe przelewy zlecane w bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej, niezależnie od tego, czy są to transakcje wewnętrzne (adresowane na rachunki prowadzone w tym samym banku), czy zewnętrzne (wysyłane do innej instytucji bankowej). Jeżeli bank udostępnia taką usługę, to nastolatek może również wysyłać przelewy na telefon Blik.

Wraz z kontem nastolatek może (ale nie musi!) posiadać kartę debetową, za którą banki zazwyczaj nie pobierają opłat. Co ciekawe, w niektórych bankach osoby niepełnoletnie mogą za darmo otrzymać kartę z niestandardową grafiką (wybraną spośród wielu wzorów lub własną).

Konto bankowe dla nieletnich często umożliwia również darmowe wypłaty gotówki z bankomatów krajowych lub w oddziale banku.

Wpłaty na rachunek mogą być wykonywane we wpłatomatach oraz w oddziałach. Warto pamiętać, że nie wszystkie wpłatomaty są darmowe, i zawczasu sprawdzić, z którym operatorem bank ma podpisaną umowę. Z kolei wpłaty gotówki w oddziałach zazwyczaj realizowane są przez młodych bezpłatnie.

W dużej mierze usługi, do których młody człowiek ma dostęp na swoim koncie, nie różnią się znacznie od funkcjonalności rachunków dla dorosłych. Nastolatek, podobnie jak osoby pełnoletnie, otrzymuje dostęp do płatności mobilnych, takich jak Google Pay, Apple Pay czy Blik, a nawet Garmin Pay (jeżeli udostępnia je bank). Ponadto może brać udział w programach rabatowych lub lojalnościowych prowadzonych w banku.

Zastanawiasz się, czemu banki oferują tanie rachunki nastolatkom? Uspokajamy: nie ma tu żadnych haczyków, ukrytych opłat, kar za niespełnienie warunków, o których nie miałeś pojęcia itp. Banki po prostu wychodzą z założenia, że im młodszy klient, tym łatwiej go ze sobą związać, a jeśli zostawi on swoje konto na dłużej, istnieje spora szansa, że będzie na nie przelewał swoje stypendium czy wypłatę. Bankom trudno zrezygnować z takiej okazji, ale młody klient też "wyjdzie na swoje", korzystając z nowoczesnego i praktycznie darmowego rachunku.

Konto bankowe dla nieletnich: nie tylko na co dzień

Rachunki osobiste (na co dzień) to nie jedyne bankowe propozycje dla młodych; oferta dla młodzieży potrafi być naprawdę szeroka. Często założenie konta bieżącego otwiera dostęp do innych przydatnych produktów, wśród których młodzi klienci znajdą np. konto oszczędnościowe dla dziecka i nastolatka czy lokaty dla dziecka.

Jeżeli nastolatek często lub na dłużej wyjeżdża poza terytorium Polski, prawdopodobnie potrzebne okaże się konto walutowe dla nieletnich, a nawet walutowe konta oszczędnościowe. Aby nie ponosić wygórowanych kosztów i korzystniej płacić za granicą, warto rozejrzeć się także za odpowiednią kartą debetową (sprawdź Karta dla nastolatka na zagraniczny wyjazd).

Jak założyć konto w banku, nie mając 18 lat? Otwieranie rachunku młodzieżowego w praktyce

W teorii (i według bankowej reklamy) otwarcie konta młodzieżowego to bułka z masłem. W praktyce często nie jest to wcale tak proste jak zakładanie rachunku dla osoby dorosłej.

Do założenia konta w banku jest potrzebny rodzic

Czy konto młodzieżowe da się założyć bez zgody rodziców? Niestety, przy otwieraniu konta dla nastolatka pierwszym i najważniejszym warunkiem jest zgoda opiekuna - przedstawiciela ustawowego (wystarczy jeden z nich). Najczęściej jest to po prostu rodzic lub osoba, która sprawuje prawną opiekę nad nastolatkiem. Do założenia konta nie wystarczy więc zgoda osoby dorosłej, np. dziadka czy cioci. Własny rachunek nastolatek będzie mógł założyć dopiero wtedy, gdy jego przedstawiciel ustawowy potwierdzi to na piśmie.

Co ciekawe, w niektórych bankach, np. w mBanku lub w PKO BP, wgląd w rachunek dziecka ma wyłącznie ten rodzic, który wyrażał zgodę na otwarcie rachunku. Na wgląd drugiego rodzica nastolatek musi wyrazić zgodę.

W innych bankach z kolei wgląd w rachunek mają wszyscy przedstawiciele ustawowi, o ile nie mają oni ograniczonych lub w ogóle odebranych praw rodzicielskich. Tak jest np. w Banku Millennium.

Potrzebne dokumenty

Poza wspomnianą zgodą przedstawiciela ustawowego do złożenia wniosku i założenia konta nastolatkowi będzie potrzebny dokument tożsamości. Banki dopuszczają:

• dowód osobisty,
• legitymację szkolną,
• paszport.

Rodzic lub opiekun (przedstawiciel ustawowy) będzie musiał przedstawić swój dowód osobisty lub paszport. Jeżeli rodzic i osoba niepełnoletnia mają różne nazwiska, może się zdarzyć, że konieczne będzie okazanie aktu urodzenia dziecka. To zależy jednak już tylko od banku, ale prośbę taką na pewno wystosuje ING Bank Śląski.

Co wolno, a czego nie wolno nastolatkowi?

Na początku warto wspomnieć, że konto dla nastolatka zakładane jest na jego imię i nazwisko i to on jest właścicielem rachunku. Identycznie rzecz ma się z debetową kartą płatniczą do konta, z której według prawa tylko właściciel może korzystać.

Co więcej, środki zgromadzone na rachunku nastolatka są jego własnością.

Co może robić osoba niepełnoletnia ze swoim kontem? W praktyce bankowej rachunki dla nastolatków nie różnią się zasadniczo od rachunków osobistych dla pełnoletnich. A więc nastolatek może:

• korzystać z bankowości internetowej i mobilnej,
• wpłacać pieniądze na swoje konto,
• wypłacać z niego środki (bez zaciągania debetu, czyli długu),
• płacić telefonem,
• wykonywać przelewy,
• ustanawiać pełnomocnika do konta.

Niepełnoletni nie może natomiast wnioskować o limit w koncie czy kartę kredytową (czyli pożyczkę), robić debetu na rachunku, a także np. składać dyspozycji wkładem na wypadek śmierci.

Co wolno, a czego nie wolno rodzicowi?

Jednym z najważniejszych przywilejów przedstawiciela ustawowego jest możliwość kontroli i wglądu w konto nastolatka. Wówczas osoba ta występuje jako pełnomocnik. Przedstawiciel może np.:

• czasowo odciąć dopływ środków na rachunek,
• czasowo zablokować wypłaty z konta,
• wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym,
• zmieniać limity (np. dzienny limit wypłat z bankomatów kartą),
• zmienić numer telefonu do autoryzacji zleceń,
• zmienić dane adresowe.

W większości banków przedstawiciel ustawowy nie może wykonać powyższych czynności "od ręki" (np. przez system bankowości internetowej). Dla przykładu, jeżeli rodzic chciałby zablokować czasowo transakcje na koncie dziecka, musi w tym celu złożyć w oddziale banku żądanie na piśmie. Tak jest np. w PKO BP, Credit Agricole i w mBanku.

Identycznie kwestia ta przedstawia się w sytuacji, w której rodzic chciałby pobrać środki z konta dziecka lub zlecić przelew – najczęściej może to zrobić jedynie w oddziale banku (np. w PKO BP, Credit Agricole, ING Banku Śląskim, mBanku).

W Nest Banku korzysta natomiast z rachunku dziecka jak z własnego, może więc posiadać swoją kartę do rachunku, wypłacać za jej pomocą środki i zlecać wykonanie przelewów przez bankowość internetową.

Jaką kwotę można wypłacić z rachunku dla małoletniego?

Najczęściej kwota, jaka może być wypłacona w ciągu miesiąca z konta nastolatka, to tzw. kwota zwykłego zarządu.

Kwota zwykłego zarządu związana jest z kwotą średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z nagród i zysku. Obecnie wynosi ona ok. 5880 zł. Wypłata ponad tę kwotę wymaga orzeczenia sądu opiekuńczego.

W ramach zwykłego zarządu rodzic nie może np. pozbawić małoletniego wszystkich środków ani korzystać z pieniędzy, które pochodzą z pracy zarobkowej dziecka (w przypadku nastolatków, którzy ukończyli 16. rok życia). Nie może także całkowicie i bezterminowo zablokować dziecku wypłat z rachunku, gdyż w takim razie prowadzenie konta zwyczajnie nie miałoby sensu.

Przywileje przedstawiciela ustawowego to jednocześnie także i odpowiedzialność za czynności wykonane przez małoletniego. Jeżeli – dla przykładu – nastolatek w jakiś sposób zrobi debet na rachunku, bank najpewniej wezwie pełnomocnika do spłaty zadłużenia.

Do oddziału czy przez Internet?

Jeżeli rodzic nie jest klientem danego banku, zakładanie konta bankowego dla młodych zazwyczaj dostępne jest wyłącznie w oddziale, choć zwykle można wcześniej wypełnić i wysłać do banku wniosek przez Internet, skracając tym samym czas spędzony w placówce.

Założenie konta zdalnie, czyli przez Internet, możliwe jest w mBanku, PKO BP i Nest Banku.

Z kolei gdy rodzic korzysta już z usług danej instytucji, zwykle może otworzyć dziecku rachunek za pomocą swojej bankowości internetowej.

W poniższej tabeli przedstawiamy, w jaki sposób możesz otworzyć konto młodzieżowe w bankach, które oferują tę usługę, oraz z jakimi warunkami się to wiąże.

Jak widać, w zależności od banku warunki założenia i prowadzenia konta młodzieżowego są bardzo różne. W jednych, np. w Nest Banku, rodzice mają bardzo szerokie możliwości wglądu i swobodę korzystania z konta dziecka, w pozostałych ingerowanie w rachunek młodzieżowy wiąże się z większym wysiłkiem i częstszymi wizytami w oddziale.

Konto młodzieżowe po osiemnastce

Na koniec warto wspomnieć, co dzieje się z kontem młodzieżowym, kiedy jego właściciel osiągnie pełnoletniość. I znów, co bank to odmienna praktyka. W niektórych instytucjach konto dla młodzieży zostaje automatycznie przekształcone w rachunek będący “następcą” obecnego. Dla przykładu, w PKO BP po Koncie Pierwszym jest to Konto dla Młodych. W Banku Millennium młody dorosły zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia banku o osiągnięciu pełnoletniości i zamiany rachunku młodzieżowego na jeden z oferty dla osób dorosłych (oczywiście jeśli propozycja mu nie odpowiada, może sam zamknąć rachunek i szukać gdzie indziej).

Z kolei z eKonta możliwości w mBanku można korzystać do 25. roku życia, po czym zostaje ono automatycznie przekształcone w eKonto osobiste.

Osobną sprawą jest pełnomocnictwo do konta przedstawiciela ustawowego. W niektórych bankach wgląd rodzica do rachunku wygasa w momencie osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości (np. w PKO BP i ING Banku Śląskim), w innych nastolatek musi sam to pełnomocnictwo odwołać (np. w mBanku).

W poniższej tabeli przedstawiamy, co dzieje się z kontem młodzieżowym po osiągnięciu przez jego właściciela pełnoletniości:

Jak widać, osiągnięcie pełnoletniości to moment, w którym trzeba dokładnie przyjrzeć się usługom swojego dotychczasowego banku. Choć większość banków nie pobiera opłaty za prowadzenie rachunków dla osób do 26. roku życia, to może się okazać, że nowa oferta nie będzie spełniała oczekiwań młodych klientów.

Ponadto tam, gdzie to jest konieczne, należy pilnować odwołania pełnomocnictwa do konta bankowego dla rodzica czy innego przedstawiciela ustawowego – w przeciwnym wypadku opiekun w dalszym ciągu będzie miał wgląd w konto swojego dziecka i wciąż będzie mógł z tego rachunku korzystać.

Podsumowanie

Rynek rachunków młodzieżowych w Polsce nie jest może bardzo duży, z pewnością jednak dość różnorodny, przynajmniej na tyle, na ile pozwalają granice polskiego prawa. Rachunek młodzieżowy może założyć już trzynastolatek, a do konta może on otrzymać kartę debetową oraz możliwość płacenia mobilnie. Jeżeli konto prowadzone jest na nazwisko dziecka, zgromadzone na takim rachunku środki są własnością małoletniego.

Pierwsze konto dla nastolatka to krok w stronę dorosłości oraz nauka zarządzania swoim budżetem. Rodzic ma pewność sprawowania pewnej kontroli nad wydatkami dziecka i jednocześnie może nadzorować proces wdrażania się młodego człowieka w świat finansów. Z naszego poradnika dowiesz się, jak nauczyć dziecko korzystać z konta.

Natomiast kwestie ogólnych zasad bezpieczeństwa w korzystaniu z bankowości elektronicznej opisywaliśmy w naszym cyklu Bankowanie bez ryzyka. Dzięki informacjom zawartym w cyklu dowiesz się, jak bezpiecznie logować się na swoje konto, co to znaczy bezpieczna bankowość internetowa, jak bez ryzyka korzystać z karty płatniczej oraz jak chronić się przed mniej lub bardziej wyrafinowanymi sztuczkami przestępców internetowych.

Osoby, które mają wątpliwości, kiedy powinna się rozpocząć edukacja finansowa dziecka, zachęcamy do przeczytania artykułu Rodzinne poznawanie finansów. Sprawdź również 5 powodów, dla których warto założyć dziecku konto.

Konto młodzieżowe to przede wszystkim ogromna wygoda, zarówno dla nastolatka, jak i jego rodziców. Dzięki temu narzędziu nastolatek nie tylko będzie mógł korzystać z własnej karty debetowej, ale i płacić mobilnie czy wykonywać zakupy przez Internet – nie prosząc rodzica przy okazji każdych zakupów o pomoc (jeśli Twoi rodzice pozostają sceptyczni co do konieczności posiadania przez Ciebie konta, podpowiemy Ci, jak namówić rodziców na konto w banku). Może również sam wnioskować o konto oszczędnościowe i obserwować, jak na rachunku odkłada się suma na wymarzone cele.

Mamy nadzieję, że nasz artykuł rozwiał większość wątpliwości związanych z zakładaniem kont młodzieżowych. Życzymy udanego pierwszego bankowania!