Właściciele pojazdów mają obowiązek wykupić ubezpieczenie OC – to powszechnie znany fakt wynikający z przepisów (konkretnie z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Na szczęście dość powszechne wśród kierowców jest stosowanie się do tego obowiązku.
Z drugiej strony, wyjątki się zdarzają. Nie zawsze wynikają one ze złej woli, czasem przyczyną jest po prostu nieznajomość przepisów. Część kierowców nie jest świadoma tego, że ważne ubezpieczenie OC jest wymagane nawet w przypadku samochodów niesprawnych i nieużywanych. Niestety, nieznajomość prawa szkodzi i na pewno nie jest ona okolicznością łagodzącą.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – co to jest?
Na straży przestrzegania obowiązku posiadania ubezpieczenia OC stoi instytucja przywołana już w tytule wspomnianej we wstępie ustawy, a mianowicie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (skrót: UFG). Nazwa słusznie kojarzyć się może z Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, wszak UFG jest w pewnym sensie odpowiednikiem BFG w dziedzinie ubezpieczeń. Zaspokaja on roszczenia uprawnionych do otrzymania odszkodowania w sytuacji, w której zakład ubezpieczeniowy ogłosił upadłość.
To jednak stosunkowo rzadkie przypadki. Znacznie częstsze zastosowanie ma inna funkcja UFG – zajmuje się on bowiem wypłatą odszkodowań w sytuacji, gdy sprawca wypadku jest nieznany lub nie dopełnił obowiązku wykupienia OC.
Fundusz zasilany jest ze składek pobieranych od ubezpieczycieli, a więc pośrednio – od ubezpieczonych kierowców. Z pozoru ten fakt może wydawać się trochę niesprawiedliwy, ale tak naprawdę UFG chroni właśnie osoby rzetelnie wywiązujące się z obowiązku posiadania polisy. Jeśli bowiem dojdzie do kolizji, poszkodowany może być spokojny, że niezależnie od okoliczności nie zostanie z niczym.
Warto wiedzieć: Z raportu UFG za 2018 r. wynika, że w przypadku kierowców poruszających się nieubezpieczonym pojazdem ryzyko spowodowania wypadku jest aż czterokrotnie (!) wyższe.
Do tego, w jaki sposób zgłosić szkodę w UFG, jeszcze dojdziemy. Pozostańmy na chwilę przy działaniach podejmowanych przez UFG w przypadku właścicieli nieubezpieczonych aut lub nieznanych sprawców.
Scenariusz 1: Wypadek spowodował kierowca nieubezpieczonego pojazdu
Rzecz jasna UFG nie finansuje skutków kolizji, do których doprowadzają nierzetelni kierowcy – Fundusz co prawda zajmie się zaspokojeniem roszczeń poszkodowanych, ale równolegle wyegzekwuje zwrot wypłaconych środków od sprawcy, który nie wykupił ubezpieczenia.
Warto wiedzieć: Roszczenie polegające na żądaniu od sprawcy zwrotu odszkodowania wypłaconego poszkodowanemu nosi nazwę regresu ubezpieczeniowego. Prawo do zwrotu przysługuje nie tylko UFG, ale – w określonych przypadkach – także zakładowi ubezpieczeń.
Co istotne, o ile tożsamość sprawcy jest znana, UFG wypłaca ofierze wypadku pełną wysokość odszkodowania, uwzględniając zarówno szkody osobowe (np. naruszenie czynności narządu ciała), jak i majątkowe.
Scenariusz 2: Sprawca wypadku jest nieznany
Nieco inaczej UFG postępuje w przypadku, gdy niemożliwe jest ustalenie tożsamości sprawcy zdarzenia. Owszem, Fundusz wypłaci poszkodowanemu całość przysługującemu mu odszkodowania, ale tylko w zakresie szkód osobowych.
Rekompensata za straty materialne zostanie wypłacona jedynie pod warunkiem, że doszło do poważnego wypadku – takiego, w którym była ofiara śmiertelna lub rozstrój zdrowia poszkodowanego trwał dłużej niż 14 dni. W dodatku UFG pomniejszy świadczenie o kwotę 300 euro. Oczywiście takie ograniczenia wynikają z faktu, iż w przypadku nieznanego sprawcy Fundusz nie jest w stanie wyegzekwować wypłaconej kwoty w drodze regresu ubezpieczeniowego.
Jeszcze jedno: jeśli ubezpieczony, oprócz obowiązkowego OC, ma wykupione również dobrowolne ubezpieczenie AC, to świadczenie wypłaci ubezpieczyciel, zaś UFG – równowartość utraconych zniżek.
Jak zgłosić szkodę do UFG?
Załóżmy teraz, że – choć oczywiście Ci tego nie życzymy – jesteś poszkodowanym w wypadku drogowym spowodowanym przez niezidentyfikowanego kierowcę lub takiego, który nie wywiązał się z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Co powinieneś zrobić?
Przede wszystkim pamiętaj, że nie musisz składać żadnych zgłoszeń i wniosków bezpośrednio do UFG. Wszelkich formalności związanych z uzyskaniem odszkodowania może dopełnić za Ciebie Twój ubezpieczyciel. To on ustali wysokość rekompensaty i zwróci się do Funduszu o jego wypłatę. Ten z kolei ma 30 dni na wydanie decyzji.
Twoje działania ograniczają się więc głównie do dostarczenia dokumentów swojemu ubezpieczycielowi, więc ten przypadek właściwie nie różni się znacząco od sytuacji, w której sprawca miał wykupione ubezpieczenie.
Warto wiedzieć: W 2019 r. (to ostatni rok, za który UFG udostępnił sprawozdanie roczne) Fundusz wypłacił z tytułu kompensacji szkód z ubezpieczeń obowiązkowych i upadłości zakładów ubezpieczeń ponad 94 mln zł.
Brak OC? Spodziewaj się kar od UFG
Batem UFG na nieubezpieczonych kierowców są dotkliwe kary finansowe. Ich wysokość jest zmienna i zależna od aktualnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, w przypadku braku ubezpieczenia samochodu osobowego, wynosi ona – w zależności od przerwy w ciągłości ubezpieczenia – od 1200 zł do ponad 6000 zł.
Warto wiedzieć: Fakt, że kierowca nie wykupił ubezpieczenia, może wyjść na jaw nie tylko przy okazji policyjnej kontroli. UFG sprawdza brak OC również z własnej inicjatywy. Istotną rolę odgrywa tzw. wirtualny policjant, który – wykorzystując bazę danych znaną jako Ośrodek Informacji UFG – przeprowadza kontrole i wykrywa nieubezpieczone pojazdy.
Czy da się uniknąć kary? Cóż, trzeba mieć solidne argumenty, np. wykazać, że pojazd w istocie jest ubezpieczony, a informacja o braku ważnej polisy to błąd ze strony zakładu ubezpieczeń. W wyjątkowych przypadkach ukarany może wnioskować o umorzenie kary lub przynajmniej rozłożenie jej na raty, jeśli znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej i materialnej.
Możliwości od UFG: sprawdzanie OC i przebiegu ubezpieczenia
Zapewne słyszałeś, że każdy może zweryfikować ubezpieczenie samochodu – i to dowolnego. Taką możliwość również zawdzięczamy bazie danych udostępnionej przez UFG. Sprawdzanie OC (tego, czy pojazd jest objęty ważną polisą OC) jest niezwykle proste – wystarczy wpisać jego numer rejestracyjny lub VIN na stronie internetowej Funduszu.
W efekcie otrzymujemy dane o numerze polisy, a także o ubezpieczycielu i adresie jego siedziby. Należy pamiętać, że w ten sposób zweryfikujemy stan ubezpieczenia wyłącznie na jeden wskazany dzień (w zamyśle – dzień, w którym doszło do zdarzenia). Co za tym idzie, nie znajdziemy tam np. informacji, kiedy kończy się ważność OC.
Warto wiedzieć: Aby ułatwić kierowcom postępowanie w razie zdarzenia drogowego, UFG uruchomiło aplikację mobilną „Na wypadek” (dostępną do pobrania w Google Play i App Store). Z jej poziomu również sprawdzisz stan ubezpieczenia OC sprawcy.
Jeśli zależy nam na bardziej szczegółowych informacjach, musimy zawnioskować o wydanie przez UFG zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, które może przydać się chociażby dla potwierdzenia zniżek za bezszkodową jazdę. Zaświadczenie zawiera również dane o ewentualnym ubezpieczeniu AC oraz wypłaconych odszkodowaniach.
Aby wygenerować je szybko i „od ręki”, konieczna jest rejestracja na portalu UFG. Alternatywą jest złożenie papierowego wniosku i przesłanie go pocztą (adres: ul. Płocka 9/11, 01-231 Warszawa) lub doręczenie osobiście w siedzibie Funduszu.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – potrzebna instytucja
W przypadku wielu instytucji możemy mieć wątpliwości, czy ich działalność – choćby i nawet była ona uregulowana ustawowo – jest uzasadniona. Część z nich uznawana jest po prostu za zbędne, nie mówiąc o tym, że zawsze są one mniejszym lub większym obciążeniem dla budżetu.
Istnienie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego nie powinno być jednak w żaden sposób kwestionowane. Fundusz stoi na straży przestrzegania obowiązku posiadania ważnej polisy OC, nakładając kary na tych właścicieli pojazdów, którzy się z niego nie wywiązują. Tym samym UFG chroni interesy poszkodowanych w wypadkach drogowych, którzy w innych okolicznościach mogliby mieć spore problemy z wyegzekwowaniem należnego odszkodowania.
- Spis treści
- Wstęp
- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – co to jest?
- Scenariusz 1: Wypadek spowodował kierowca nieubezpieczonego pojazdu
- Scenariusz 2: Sprawca wypadku jest nieznany
- Jak zgłosić szkodę do UFG?
- Brak OC? Spodziewaj się kar od UFG
- Możliwości od UFG: sprawdzanie OC i przebiegu ubezpieczenia
- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – potrzebna instytucja
Komentarze
(0)