Sesje ELIXIR, czyli kiedy dojdzie mój przelew?

Przelewy to nieodłączna część bankowości, z którą praktycznie każdy z nas miał do czynienia – w końcu na co dzień regulujemy płatności za rachunki, zakupy itd. Niezależnie od tego, czy jesteśmy nadawcą, czy odbiorcą, często zastanawiamy się, czy przelew dotrze tego samego dnia, czy może następnego. Wszystko za sprawą międzybankowego systemu rozliczeń Elixir, który działa tylko w określonych godzinach w dni robocze. Dodatkowo każdy bank we własnym zakresie ustala, w jakich godzinach wysyła przelewy do innych banków (sesje wychodzące), a w jakich księguje zlecenia napływające z innych instytucji (sesje przychodzące). W efekcie szybkie ustalenie, kiedy przelew dotrze do odbiorcy, może nie być takie proste.

Narzędzie do sprawdzania, kiedy dojdzie przelew

My ułatwimy Ci to zadanie, udostępniając nowoczesne narzędzie do sprawdzania, kiedy dojdzie przelew na konto adresata. Wystarczy, że wybierzesz bank – swój i odbiorcy – oraz wskażesz, kiedy zleciłeś przelew. Formularz poda datę i godzinę, o której odbiorca może spodziewać się przelewu na swoim rachunku. Sprawdź sam!

Jeśli masz sugestię dotyczącą działania narzędzia, skontaktuj się z nami przez ten formularz.

Wskazówka: pamiętaj, że możesz skorzystać z przelewów natychmiastowych, jeśli zależy Ci na błyskawicznym dostarczeniu przelewanej kwoty na konto adresata (także w weekendy). W większości banków takie przelewy są płatne, ale jest kilka wyjątków:

• przelewy natychmiastowe na koncie osobistym w Santander Bank Polska są darmowe – bez limitu!
• 3 pierwsze przelewy natychmiastowe są darmowe w ofercie bezpłatnego rachunku w Citi Handlowym,
• w ramach konta osobistego Alior Banku możesz za darmo wybrać korzyść w postaci 5 darmowych przelewów natychmiastowych w miesiącu.

Przelewy w bankach, czyli ELIXIR przede wszystkim

ELIXIR (czyli Elektroniczna Izba Rozliczeniowa) to wprowadzony w 1994 r. system rozliczeń międzybankowych oparty na teletransmisji danych, którego zadaniem jest wymiana informacji o zleceniach płatniczych pomiędzy bankami.

System ELIXIR jest kontrolowany przez Krajową Izbę Rozliczeniową, która jest gwarantem poprawności wykonywanych operacji i odpowiada za harmonogram rozliczeń między bankami. Jeśli zastanawiasz się, kiedy dojdzie przelew zlecony do innego banku, znajdziesz tu potrzebne informacje.

Sesje ELIXIR

Obecnie banki wysyłają informacje o przelewach do zrealizowania w tzw. sesjach Elixir. Rozliczanie należności i zobowiązań dokonywane jest w określonych blokach czasowych od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni wolnych od pracy (tzw. sesje rozrachunkowe). Minimalny czas rozliczenia przelewu międzybankowego z wykorzystaniem systemu ELIXIR wynosi około 2 godziny.

W każdym dniu rozrachunkowym, komunikaty pomiędzy bankami wymieniane są w trzech sesjach rozliczeniowych NBP, których dokładne godziny ustalone są przez Krajową Izbę Rozliczeniową:

• poranna sesja rozrachunkowa trwa w godzinach 10:30 – 11:00

• popołudniowa sesja rozrachunkowa trwa w godzinach 14:30 – 15:00

• wieczorna sesja rozrachunkowa trwa w godzinach 17:00 – 17:30

Do wyjątków należy 24 grudnia oraz ostatni dzień roboczy w roku, kiedy odbywają się tylko dwie pierwsze sesje rozliczeniowe. Powyższe zasady nie obejmują także specyficznych zleceń jak przelew natychmiastowy (Express Elixir i Blue Cash) czy przelew na telefon.

Bez znaczenia jest, czy klient zleca przelew przez Internet, czy też złożył dyspozycję przelewu w oddziale – i tak obowiązują go te same godziny sesji ustalone przez Krajową Izbę Rozliczeniową.

Zgodnie z harmonogramem dostępnym na oficjalnej stronie Krajowej Izby Rozliczeniowej sesje rozrachunkowe odbywają się w następujący sposób:

Księgowanie przelewów przychodzących i wychodzących w bankach

Banki rozliczają się w oparciu o powyższy harmonogram sesji; dodatkowo każdy z nich posiada swoje własne sesje przelewów wychodzących i przychodzących. Oznacza to, że w celu określenia, kiedy dotrze przelew wysłany z konta w banku A na konto w banku B, musimy:

1. Bazując na harmonogramie przelewów wychodzących banku A (czyli banku, z którego wysłano przelew), ustalić, w jakiej sesji rozrachunkowej NBP nasz przelew będzie rozliczany (poranna, popołudniowa czy wieczorna).

2. Sprawdzić, przed jaką sesją przelewów przychodzących banku B zakończyła się sesja rozrachunkowa NBP.

Poniższa tabela prezentuje banki oferujące rachunki dla klientów indywidualnych i firmowych. Nie uwzględniliśmy w niej banków hipotecznych, korporacyjnych ani tych, które obsługują jedynie kredyty hipoteczne.

Jeśli znasz tylko numer konta odbiorcy, np. w formacie IBAN, pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie, jaki jest bank odbiorcy - możesz to zweryfikować w naszym artykule “Jaki to bank? Identyfikacja banku po numerze konta”.

Dane prezentowane w powyższej tabeli mają charakter informacyjny. Staramy się aktualizować powyższe informacje na bieżąco, ale nie możemy zagwarantować, że zawsze uda nam się to zrobić na czas. Prosimy o kontakt, jeżeli zauważysz nieaktualne dane w powyższej tabelce.

Przelew zagraniczny – sesje przychodzące i wychodzące

Harmonogram sesji Elixir nie dotyczy przelewów zagranicznych, które są realizowane w systemie SWIFT i SEPA. W tym przypadku trudno sprawdzić, o której godzinie środki znajdą się na koncie drugiej osoby, warto jednak wiedzieć o podstawowych zasadach. Otóż przelewy SWIFT obejmują wszystkie waluty, a pieniądze trafiają do odbiorcy najpóźniej trzeciego dnia od zlecenia przelewu (możliwe jest zrealizowanie zlecenia w następnym dniu roboczym, jednak wtedy jest to droższe). W przypadku SEPA czas realizacji to kolejny dzień roboczy, jednak ten rodzaj przelewu zarezerwowany jest tylko dla euro i w dodatku jedynie do krajów UE i kilku innych.

Jak było wcześniej, czyli przelewy przychodzące realizowane po kilkunastu godzinach

Początkowo system ELIKSIR funkcjonował równolegle z systemem SYBIR (Systemem Bankowych Izb Rozliczeniowych), wykorzystującym dokumenty papierowe. Proces obsługi przelewów w systemie SYBIR był dość skomplikowany i przypominał działalność współczesnych firm kurierskich. W pierwszym etapie wszystkie złożone w oddziałach banków zlecenia przelewów były przewożone do regionalnych punktów sortujących. Następnie – po zapakowaniu i zaplombowaniu – rozsyłano je do kolejnych centrów dystrybucji ulokowanych w różnych częściach kraju, skąd w końcu trafiały do banków docelowych.

W systemie SYBIR środki trafiały z rachunku nadawcy przelewu na konto odbiorcy w ciągu jednej doby (przynajmniej w teorii – w praktyce realizacja przelewu mogła trwać znacznie dłużej, bywało też, że przelew gdzieś się „zapodział”). Na szczęście rozwój nowoczesnych rozwiązań informatycznych umożliwił o wiele tańszą i szybszą wymianę komunikatów rozliczeniowych między bankami.

Jak przebiegają sesje bankowe?

Warto wiedzieć, że rozliczenia ELIXIR polegają na wyznaczeniu tzw. pozycji netto poszczególnych banków. System określa wysokość należności banków względem siebie, biorąc pod uwagę różnicę w wysokości kwot przelewanych przez ich klientów, zaś wymiana odbywa się na zasadzie kompensaty. Przykładowo klient banku A przelewa do banku B 500 złotych, a klient banku B przelewa do banku A kwotę 400 złotych – do rozliczenia pomiędzy instytucjami pozostaje więc 100 zł.

Po ustaleniu takich informacji w odniesieniu do wszystkich banków Krajowa Izba Rozliczeniowa przekazuje je do Narodowego Banku Polskiego w postaci tzw. instrukcji rozrachunkowych, na podstawie których banki „wiedzą”, ile środków muszą sobie wzajemnie przekazać. Następnie, gdy KIR potwierdzi dokonanie rozrachunku przez NBP, pieniądze trafiają na konta odbiorców. O praktycznej stronie przelewów Elixir pisaliśmy również w tekście “Jak realizowane są przelewy Elixir?”.

Więcej informacji o przelewach bankowych (m.in. o systemie ELIXIR) możesz znaleźć w specjalnym artykule poświęconym różnym rodzajom przelewów bankowych. Jeśli potrzebujesz przesłać komuś środki w dzień wolny od pracy, sprawdź tekst “Przelewy w weekend - przegląd możliwości”.