- MIF Reg, czyli niższe interchange i większa swoboda dla sprzedawców
- PSD II, czyli rewolucja na rynku płatności elektronicznych
- Komentarz redakcji
Rozporządzenie w sprawie opłat interchange i dyrektywa w sprawie usług płatniczych mogą wywrócić do góry nogami istniejący w Polsce rynek usług bankowych, a nawet szerzej - płatniczych. Uregulowania zawarte w pierwszym z tych aktów prawnych weszły już w życie, jednak na wdrożenie przepisów dyrektywy przyjdzie nam jeszcze poczekać. Sprawdźmy, jakie są najważniejsze zmiany, które wprowadzają te dwie regulacje.
MIF Reg, czyli niższe interchange i większa swoboda dla sprzedawców
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę - zwane też MIF Reg - zostało uchwalone 29 kwietnia 2015 r., jednak dopiero od czerwca tego roku jego przepisy obowiązują już w pełni. Najważniejsze zmiany, które wprowadza owe rozporządzenie, to:
- Niższe stawki interchange – dla kart debetowych 0,2%, dla kart kredytowych 0,3%. W Polsce takie stawki wprowadzono już wcześniej, w styczniu 2015 r.
- Jednoznaczne określenie marki i rodzaju kart płatniczych - wydawcy kart płatniczych mają obowiązek oznaczenia plastiku marką organizacji kartowej (Visa, MasterCard lub inny system) oraz rodzajem samej karty (debetowa/kredytowa). Warto przy tym zauważyć, że karty przedpłacone zaliczane są do kart debetowych, a karty charge – do kredytowych. Polskie banki stosują się do tych przepisów, oznaczając karty logo odpowiedniej organizacji (Visa/MasterCard) i dopiskiem "credit" bądź "debit".
- Swoboda akceptacji kart przez sprzedawców - rozporządzenie pozostawia akceptantom kart swobodę w honorowaniu transakcji plastikami. Sprzedawcy mogą postanowić, że nie będą akceptować kart konkretnej marki czy rodzaju (np. kredytowych z wyższą stawką interchange) i mają do tego prawo, jednak klient musi być o tym poinformowany, zanim dokona zakupu, np. poprzez naklejkę przy wejściu do sklepu.
- Co-bagding - możliwość umieszczenia na karcie oznaczeń różnych systemów płatniczych np. Visy i MasterCard jednocześnie.
PSD II, czyli rewolucja na rynku płatności elektronicznych
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego (zwana PSD II) z 25 listopada 2015 r. jest efektem rosnącego w siłę handlu internetowego i usług elektronicznych. PSD II wprowadza na rynku usług płatniczych kilka istotnych zmian:
-
Rozszerzenie katalogu dostawców usług płatniczych o TPP (third party payment service provider) - dostawca usług płatniczych będący osobą trzecią, który może świadczyć dwa typy usług i, co ważne, bank czy inna instytucja finansowa nie będzie mogła takiemu pośrednikowi tego zabronić:
- PIS (payment initiation service) - inicjowanie płatności po otrzymaniu dostępu do konta klienta. W Polsce tego typu działania zostały zabronione przez KNF w Rekomendacji dotyczącej bezpieczeństwa transakcji płatniczych wykonywanych w internecie (m.in. po tym, jak niektóre banki w procedurach kredytowych żądały danych logowania do konta klienta, aby sprawdzić jego dochody i wydatki).
- AIS (account information service) - dostęp do informacji o rachunku, czyli zbiorcze przedstawianie danych o różnych kontach bankowych klienta, aby miał on lepszy wgląd w stan swoich finansów.
- Silne uwierzytelnienie klienta - konieczność stosowania przynajmniej dwóch sposobów weryfikacji klienta (np. hasło i kod sms, hasło i rozwiązanie biometryczne) przy dokonywaniu płatności. Rekomendacja KNF dot. transakcji internetowych już nakłada na banki taki obowiązek.
- Większa odpowiedzialność banków za nieautoryzowane transakcje – od tej pory klient będzie odpowiadał za nieautoryzowane transakcje tylko do kwoty 50 EUR (teraz jest to 150 EUR), ponadto bank poniesie koszty nieuprawnionych transakcji, kiedy posiadacz rachunku nie będzie świadomy kradzieży np. karty płatniczej czy danych logowania do konta oraz w sytuacji, gdy bank nie stosuje silnego uwierzytelnienia.
- Zakaz pobierania surcharge w odniesieniu do kart z limitem interchange - surcharge to prowizja pobierana od klienta np. przez operatora bankomatu bezpośrednio przy dokonywaniu transakcji. PSD II zabrania stosowania takiej opłaty dla kart debetowych i kredytowych wydawanych klientom indywidualnym.
Komentarz redakcji
Zmiany na rynku usług płatniczych, które wprowadzane są przez unijne regulacje, są odpowiedzią na to, co dzieje się wokół nas: dynamiczny rozwój e-handlu, rosnącą popularność elektronicznych i mobilnych form płatności, pojawienie się nowych usług finansowych. Rozporządzenie MIF Reg już obowiązuje, a z nim niższe stawki interchange i zarazem więcej możliwości dla sprzedawców, którzy mogą wybrać, jakie karty płatnicze akceptują.
Więcej nowości niesie z sobą dyrektywa PSD II, która ma wejść w życie do 13 stycznia 2018 r., jednak będzie wymagać sporych zmian w krajowym prawie i rynku bankowym.
Unijni prawodawcy pozwalają wprost na działalność pośredników finansowych, którzy w naszym imieniu dokonają płatności po uzyskaniu dostępu do konta (na tej zasadzie działa obecnie szybkie doładowanie w PayPalu, które obsługiwane jest przez firmę Trustly – to jej podajemy dane logowania do rachunku, a Trustly zasila konto PayPal). Ciekawie będzie wyglądać przyjęcie takich regulacji w Polsce, ponieważ KNF w ubiegłorocznej rekomendacji jednoznacznie zakazała udostępniania danych logowania do rachunku osobom trzecim, a tymczasem dyrektywa zabrania krajom członkowskim UE blokowania tego typu praktyk.
Pozytywną stroną nowych regulacji jest zwiększenie bezpieczeństwa transakcji poprzez stosowanie silnego uwierzytelniania klienta. Dziś hakerzy mogą wykraść nasze dane logowania do konta, wobec czego zasadne jest wykorzystanie jeszcze jakiejś formy weryfikacji tożsamości klienta. Wiąże się z tym także zmiana w zakresie odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje. Odtąd kwota, do której odpowiada posiadacz konta, wyniesie 50 euro, dodatkowo zaś bank będzie musiał zwrócić nam środki, jeśli nie stosuje podwójnego uwierzytelnienia klienta.
Jak na razie wszystkie opisane regulacje są w fazie wdrożenia i trudno je jednoznacznie ocenić, jednak nie ulega wątpliwości, że krajowy rynek bankowy może przez nie przeżyć prawdziwą rewolucję.
