Nasze oszczędności mogą pomóc w realizacji marzeń, sfinansowaniu większych wydatków lub być dodatkiem do emerytury z ZUS. Dobrze jest rozdzielić oszczędzanie na marzenia lub na wszelki wypadek od odkładania środków na jesień życia. Poniżej znajdziesz informacje przydatne w podejmowaniu decyzji związanych z tą ostatnią opcją.
Indywidualne Konta Emerytalne (IKE)
IKE może założyć każdy, kto skończył 16 r.ż. Limit wpłat ustalany jest co roku i stanowi trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce prognozowanego na dany rok. Wpłacanie środków na IKE przez minimum 5 lat oraz sięgnięcie po nie dopiero po spełnieniu warunków ustawowych pozwala uniknąć podatku od zysków kapitałowych.
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)
Uprawnionymi do założenia IKZE także są osoby, które skończyły 16 r.ż. W przypadku tego typu kont również obowiązuje limit wpłat ustalany w powiązaniu z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w gospodarce, przy czym jest on wyższy dla prowadzących działalność gospodarczą (za wyjątkiem rozliczających się kartą podatkową).
Dużą zaletą IKZE, szczególnie dla osób opodatkowanych według wyższej skali podatkowej, jest możliwość odliczenia od dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym kwoty wpłaconej na IKZE i tym samym zmniejszenie wymiaru podatku.
Pieniądze zgromadzone w IKZE można wypłacić w dowolnym momencie, ale wiąże się to z koniecznością samodzielnego odprowadzenia daniny dla fiskusa.
IKE jako rachunki oszczędnościowe
Pieniądze odkładane na IKE mogą być pomnażane poprzez ich inwestowanie w różne instrumenty finansowe lub dzięki dopisywaniu odsetek według identycznych zasad, jak dzieje się to na zwykłych kontach oszczędnościowych. IKE oszczędnościowe ma jednak kilka wyróżników: musi być prowadzone jako rachunek indywidualny, można posiadać tylko jedno konto tego typu, a wpłaty i wypłaty z niego podlegają ogólnym regułom dotyczącym IKE.
IKZE rachunki oszczędnościowe
Wybór IKZE też wiąże się z koniecznością podjęcia decyzji co do sposobu gospodarowania pieniędzmi – oszczędzanie czy inwestowanie. W przypadku tego typu kont również obowiązuje zasada, że można mieć tylko jedno takie konto i musi być ono prowadzone dla jednej osoby. Zastosowanie mają też reguły dotyczące limitów wpłat oraz przepisy dotyczące opodatkowania.
Snując rozważania IKE czy IKZE?, trzeba wiedzieć, że chcąc pobrać pieniądze przed przejściem na emeryturę, z tego drugiego rachunku dozwolona jest jedynie wypłata wszystkich środków na raz, nie ma możliwości sięgnięcia tylko po potrzebną kwotę. A to, po zsumowaniu z innymi dochodami, może oznaczać wejście w wyższy próg podatkowy i konieczność zapłacenia wyższej daniny dla fiskusa.
IKE i IKZE w bankach
IKE i IKZE mogą być oferowane przez banki, podmioty prowadzące działalność maklerską, zakłady ubezpieczeń na życie, fundusze inwestycyjne oraz dobrowolne fundusze emerytalne. Jak już wspomnieliśmy, oba konta mogą występować zarówno w wersji oszczędnościowej, jak i inwestycyjnej. Tę pierwszą można znaleźć w ofertach bardzo wielu banków spółdzielczych, ale i część banków komercyjnych zdecydowało się na IKE bądź IKZE oszczędnościowe. Zupełnie odrębnym produktem jest IKE Obligacje.
Jak tworzymy ranking kont IKE i IKZE?
Kiedy już zdecydujesz się na oszczędzanie na emeryturę, to z pewnością będziesz chciał, by Twoje pieniądze pracowały jak najefektywniej. Zapewne zadasz sobie pytanie: jakie jest najlepsze IKE? albo: jakie wyniki osiąga najlepsze IKZE? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, bo w analizie trzeba wziąć pod uwagę różne rzeczy. Przygotowując nasz ranking IKE i IKZE oszczędnościowych, uwzględniliśmy wiele parametrów:
- wysokość oprocentowania rachunku;
- prowizję za założenie i prowadzenie IKE lub IKZE;
- opłatę za wycofanie pieniędzy przed upływem 12 miesięcy;
- koszt ustanowienia osób uposażonych;
- konieczność posiadania rachunku osobistego w danym banku.
Oprocentowanie rachunku
Przy produktach oszczędnościowych podstawową rzeczą, o jaką pytają zainteresowane nimi osoby, jest oczywiście wysokość oprocentowania środków. Analizując ten aspekt, patrzymy nie tylko na jego poziom, ale i zasady, na jakich jest ono ustalane, czy są one przejrzyste, pozwalają na elastyczne dopasowywanie oprocentowania do sytuacji rynkowej. To niezwykle ważne, by oszczędności pracowały możliwie najefektywniej w każdych okolicznościach.
Koszty prowadzenia IKE lub IKZE oszczędnościowego
Nawet najatrakcyjniejsze oprocentowanie nie będzie dawało radości, jeśli będzie temu towarzyszyła świadomość, że część wypracowanych zysków pochłoną prowizje za założenie IKE bądź IKZE oszczędnościowego i jego późniejsze prowadzenie. Dlatego przygotowując nasze zestawienie, zwróciliśmy uwagę na opłaty z tego tytułu.
Kolejną istotną kwestią są dopuszczone prawem prowizje za wycofanie środków przed upływem 12 miesięcy. Jako że możliwe to jest na kilka sposobów (wypłata gotówkowa lub transferowa w placówce, zlecenie przelewu środków w bankowości elektronicznej) przyjrzeliśmy się każdemu z nich.
Wskazanie uposażonych
Środki zgromadzone na IKE lub IKZE oszczędnościowym podlegają dziedziczeniu na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Istnieje też możliwość wskazania przed śmiercią, komu i w jakich proporcjach mają one zostać przekazane. Ustanowienie uposażonych, ich odwołanie lub zmiana może wiązać się z opłatami, więc i ten aspekt uwzględniamy przy tworzeniu naszego zestawienia.
Konto osobiste
Oszczędzanie na emeryturę nie ma związku z bieżącym korzystaniem z usług bankowych, dlatego nie widzimy powodu, by odkładanie pieniędzy na IKE bądź IKZE oszczędnościowym musiało się wiązać z koniecznością posiadania w danym banku także rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego. Istnienie takiego obowiązku negatywnie wpływa na pozycję danej oferty w naszym rankingu.
Jeśli nie IKE lub IKZE to co?
IKE czy IKZE to nie jedyne elementy systemu emerytalnego, w których możesz uczestniczyć. Oprócz nich istnieją jeszcze Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) i Pracownicze Programy Emerytalne (PPE). Przystąpienie do nich nie zależy jednak tylko od Ciebie. W przypadku tych rozwiązań ważne jest, czy Twój pracodawca zdecydował się na wspieranie pracowników w oszczędzaniu na emeryturę (PPE) lub został do tego zobowiązany na mocy ustawy (PPK).
Oczywiście nie musisz oszczędzać w ramach IKE bądź IKZE; możesz pomnażać zgromadzone środki w dowolny inny sposób, np. samodzielnie inwestując w akcje lub jednostki funduszy inwestycyjnych, kupując nieruchomości, złoto, dzieła sztuki albo jeszcze inaczej. Najważniejsze, byś pomyślał o emeryturze i odkładał na nią pieniądze.
