Wróć

Kary za brak OC w 2023 roku

Krzysztof Duliński
Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych
Krzysztof Duliński
Krzysztof Duliński
Analityk produktów finansowych

159 publikacji 3219 komentarzy

Recenzent promocji bankowych i autor tekstów poradnikowych dotyczących zarządzania finansami osobistymi będący zdania, że nawet najbardziej skomplikowane zagadnienie można przedstawić w prosty i przystępny sposób.


Kary za brak OC w 2023 roku
Spis treści

Naturalne jest, że każdy z nas stara się ograniczyć wydatki. Są jednak takie, z których absolutnie nie wolno rezygnować. Należą do nich m.in. wykupienie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz gospodarstwa rolnego. Sankcja za ich nieposiadanie jest bolesna, ale i tak stanowi niewielki ułamek kwoty, którą możesz być zobowiązany wypłacić osobie poszkodowanej, jeśli nie będziesz ubezpieczony. Nie mów, że Tobie się to nie przydarzy. Co roku dwa i pół tysiąca właścicieli pojazdów zwraca z własnej kieszeni odszkodowania wypłacone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Średnia wysokość świadczenia wynosi 14 tys. zł, podczas gdy przeciętna cena polisy OC samochodu osobowego to ok. 600 zł rocznie.

Jak uniknąć kary za brak OC?

Odpowiedź na to pytanie jest tylko jedna: po prostu płacąc w terminie ubezpieczenie OC. Stwierdzenie stanowcze, ale tylko tak można odpowiedzieć uczciwie. Wszak w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej chodzi o szkody (materialne, zdrowotne), które możesz spowodować u osoby trzeciej, i które powinieneś jej zrekompensować.

Polisa OC wykupiona na cały rok i opłacona w pełnej kwocie odnawia się automatycznie na następny okres. Jeśli chcesz zmienić ubezpieczyciela, musisz złożyć wypowiedzenie u obecnego i zawrzeć umowę z nowym.

Oczywiście możesz liczyć, że nic się nie stanie, że nikt się nie zorientuje, bo jeździsz bezpiecznie i na dodatek bocznymi drogami, więc ryzyko, że zostaniesz zatrzymany do kontroli drogowej, jest niewielkie. Co, jeśli jednak dojdzie do zdarzenia, w którym ktoś zostanie poszkodowany? Możesz być pewny, że osoba poszkodowana zgłosi się do swojego ubezpieczyciela lub bezpośrednio do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z prośbą o wypłatę odszkodowania i – jeśli będzie jej przysługiwało – to je otrzyma.

Po wypłacie pieniędzy UFG wystąpi wobec Ciebie z regresem ubezpieczeniowym, czyli zażąda nie tylko zwrotu kwoty przekazanej poszkodowanemu, ale i wszelkich kosztów związanych z likwidacją szkody. Może to oznaczać, że będziesz musiał zapłacić kilkanaście tysięcy złotych, a może nawet więcej. Najwyższe regresy ubezpieczeniowe, które aktualnie egzekwuje UFG, opiewają na ponad milion złotych!

W przypadku rolników, którzy też muszą wykupić obowiązkowe OC, ta kwota może być jeszcze wyższa, bo suma gwarancyjna polisy ubezpieczeniowej wynosi 5 mln euro na jedno zdarzenie, niezależnie od liczby poszkodowanych osób.

Wezwanie regresowe możesz otrzymać, nawet mając polisę OC. Stanie się tak, gdy kierowałeś pod wpływem alkoholu/narkotyków, uciekłeś z miejsca zdarzenia lub pożyczyłeś pojazd osobie, która nie posiada prawa jazdy.

Kara za brak ciągłości OC

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z 22 maja 2003 r. nie pozwala, by wystąpił brak ciągłości polisy OC. Nawet jeden dzień przerwy jest podstawą do nałożenia kary. Obowiązek posiadania ważnej polisy dotyczy także współposiadaczy wszystkich pojazdów mechanicznych. Wyłączone z niego są tylko rolnicze pojazdy wolnobieżne (np. kombajny), których użytkowanie chronione jest w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC rolników.

Ile wynosi kara za brak OC?

Kara za brak OC uzależniona jest od wysokości płacy minimalnej w danym roku. Trzeba przy tym zaznaczyć, że kwota, jaką przyjdzie Ci zapłacić za niedopełnienie obowiązku, wynika z długości opóźnienia oraz z tego, na jaki pojazd nie wykupiłeś polisy. Jak łatwo się domyślić, z najwyższą grzywną trzeba się liczyć w przypadku samochodów ciężarowych, które z racji swoich gabarytów mogą wyrządzić największe szkody.

Funkcjonariusz policji, straży granicznej, Inspekcji Transportu Drogowego czy innego uprawnionego organu ma możliwość sprawdzenia w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, czy kontrolowany pojazd ma polisę OC. Stwierdziwszy jej brak, ma obowiązek przekazania stosownej informacji do UFG w ciągu 14 dni od daty kontroli.

Kary za brak OC w 2023 r. – tabela z zasadami i stawkami

Wysokość kar za brak ważnego OC

Przedmiot/podmiot ubezpieczenia

Wysokość kary

Stawka w okresie 01.01-30.06.2023

Stawka w okresie 01.07-31.12.2023

Samochód osobowy

Dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę

6980 zł

7200 zł

Samochód ciężarowy, ciągnik samochodowy, autobus

Trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę

10 470 zł

10 800 zł

Pozostałe pojazdy (np. motocykl, motorower, quad, przyczepa)

1/3 minimalnego wynagrodzenia za pracę

1160

1200 zł

Rolnik, (współ)posiadacz gospodarstwa rolnego

1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę

350 zł

360 zł

Dodajmy, że samo posiadanie pojazdu rodzi obowiązek wykupienia polisy OC. Fakt używania go okazjonalnie w żaden sposób nie wpływa na jego ograniczenie. Jedyny sposób na uniknięcie konieczności wykupywania ubezpieczenia to wyrejestrowanie pojazdu.

Kara za brak OC motocykla

Motocykle i motorowery, a także quady znajdują się w szerokiej kategorii inne pojazdy. Każdego z nich dotyczą te same zasady, moc silnika czy jego pojemność nie mają żadnego znaczenia.

Kara za brak OC przyczepy

Wśród innych pojazdów są też wszelkiego rodzaju przyczepy. Ustawodawca nie przewidział zróżnicowania wysokości kar zależnie od wielkości, liczby osi czy też przeznaczenia bądź sposobu użytkowania przyczepy. W tej kategorii mieszczą się również pojazdy wolnobieżne, o ile ich właścicielami nie są rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne. W tym przypadku ochrona związana jest z obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadacza gospodarstwa rolnego.

Kara za brak OC rolnika

Obowiązek wykupienia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dotyczy nie tylko właścicieli pojazdów mechanicznych, ale i rolników. Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych z 22 maja 2003 r. mówi, że muszą je posiadać posiadacze i współposiadacze gospodarstwa rolnego rozumianego jako obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami, przekraczający łącznie powierzchnię 1,0 ha, jeżeli podlega on w całości lub części opodatkowaniu podatkiem rolnym, a także obszar takich użytków i gruntów, niezależnie od jego powierzchni, jeżeli jest prowadzona na nim produkcja rolna, stanowiąca dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W drugim z wymienionych przypadków chodzi m.in. o uprawy w szklarniach, pasieki, hodowle zwierząt.

Kara za brak OC przez 1 dzień lub dłużej

Kwoty podane w tabeli powyżej to maksymalne stawki kar. Faktyczna ich wysokość uzależniona jest od okresu, w którym pojazd nie był ubezpieczony. Brak OC choćby przez 1 dzień też oznacza konieczność zapłacenia grzywny. Zasady są następujące:

  • 20% kwoty maksymalnej, gdy okres bez OC wyniósł do 3 dni;
  • 50% kwoty maksymalnej, gdy przerwa w ubezpieczeniu wynosiła od 4 do 14 dni;
  • 100% kwoty maksymalnej, przy braku OC przez okres dłuższy niż 14 dni.

Artykuł 88 ust. 5 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych precyzuje, że kwoty kar zaokrągla się do pełnych 10 zł.

Kara za brak OC przez kilka lat

Liczba pojazdów jeżdżących bez ważnej polisy OC szacowana jest na około sto tysięcy. Być może byłaby mniejsza, gdyby trzeba było regulować należność za cały okres braku ubezpieczenia. Przepisy nie przewidują jednak takiej możliwości. Obowiązuje zasada, że kara jest naliczana za liczbę dni bez OC w danym roku kalendarzowym.

Możliwe jest, że zapłacisz grzywnę dwa razy. Stanie się tak, gdy UFG skontroluje Twój pojazd w różnych latach. W efekcie za jeden rok możesz dostać wyższą karę, gdyż – powiedzmy – nie miałeś obowiązkowej polisy dłużej niż 14 dni, a za drugi niższą, bo – załóżmy – brak ciągłości ubezpieczenia OC wynosił tylko 4 dni.

Sprzedanie nieubezpieczonego pojazdu nie zgładzi Twojego „grzechu zaniechania”. Może się zdarzyć, że UFG sprawdzi Twój pojazd już po transakcji. Choć nie będziesz już jego właścicielem, to i tak będzie na Ciebie nałożona kara za okres, przez który nie posiadałeś ubezpieczenia OC, będąc jego posiadaczem.

Działania UFG – kary za brak ubezpieczenia OC

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny administruje bazą polis komunikacyjnych i przy pomocy specjalnych algorytmów sprawdza ciągłość ubezpieczenia dla wybranego pojazdu. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości jego posiadacz jest wzywany do złożenia wyjaśnień lub uiszczenia nałożonej grzywny.

Na przekazanie odpowiedzi albo zapłacenie kary masz 30 dni od daty otrzymania pisma z UFG. W korespondencji musisz wykazać, że nie wystąpił brak ciągłości w ubezpieczeniu OC (np. przedstawiając polisę wystawioną przez ubezpieczyciela) lub że z jakiegoś powodu nie musiałeś go opłacać (np. wyrejestrowałeś pojazd, sprzedałeś go, dokonałeś jego darowizny). W tej drugiej kategorii mieści się też sytuacja, gdy w momencie wygaśnięcia wcześniejszej polisy OC nie dysponowałeś pojazdem, bo wcześniej został skradziony.

Dokładne informacje o sposobie przekazania odpowiedzi znajdziesz w korespondencji z Urzędu.

Kara za brak OC przedawnia się po upływie 3 lat od dokonania kontroli przez UFG, przy czym datą graniczną wygaśnięcia roszczeń jest ostatni dzień roku kalendarzowego, w którym minął wspomniany okres.

W przypadku niedotrzymania 30-dniowego terminu na odpowiedź sprawa zostanie automatycznie skierowana na drogę administracyjnego postępowania egzekucyjnego. Oznacza to, że nałożona na Ciebie kara będzie egzekwowana przez urząd skarbowy właściwy dla Twojego miejsca pobytu. W takiej sytuacji nie masz co liczyć na zwrot nadpłaty z rocznego zeznania podatkowego, zostanie ona bowiem przeznaczona na zapłacenie grzywny.

Kara za brak OC – odwołanie rzadko bywa skuteczne

Zapewne zadajesz sobie pytanie, czy zapłata kary jest nieuchronna? Co do zasady, nałożona kara powinna zostać zapłacona. Uniknięcie jej jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach, do których należą trudna sytuacja materialna, status bezrobotnego poświadczony przez urząd pracy lub postępowanie windykacyjne.

Prośba o umorzenie lub udzielenie ulgi w spłacie należności musi być przekazana na formularzu przygotowanym przez UFG i poparta mocnymi argumentami, których zasadność potwierdzą dołączone dokumenty, np. informacja z ośrodka pomocy społecznej, karta przebiegu leczenia szpitalnego, orzeczenie o inwalidztwie, zaświadczenie z urzędu pracy.

Dokument trzeba wysłać do UFG elektronicznie lub tradycyjną pocztą w ciągu 30 dni od dnia otrzymania wezwania do zapłaty.

Zależnie od oceny przedstawionych dokumentów Komisja ds. Umorzeń może rekomendować Zarządowi Funduszu całkowite anulowanie kary, zmniejszenie jej wysokości, rozłożenie grzywny na raty lub odroczenie terminu płatności. Zgodnie z wewnętrznym regulaminem określającym tryb postępowania w tego typu sprawach, decyzja musi zostać podjęta w ciągu 2 miesięcy od daty wpływu pisma.

Jak zapłacić karę za brak OC?

Jeśli nie masz argumentów na swoją obronę lub przesłane przez Ciebie odwołanie nie przyniosło anulowania kary, musisz ją zapłacić. Dokładne wskazówki, jak to zrobić, wraz z indywidualnym rachunkiem do wpłaty, znajdziesz w piśmie otrzymanym z UFG. Ważne, byś w tytule przelewu podał numer sprawy (znajdziesz go w wezwaniu do zapłaty).

Artykuł 88 wspominanej już wielokrotnie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych pozwala, a w zasadzie nakazuje, by osoba, która nie dopełniła obowiązku wykupienia polisy OC, sama, dobrowolnie, zapłaciła karę w wysokości uzależnionej od okresu przerwy w ciągłości ubezpieczenia. W tym przypadku przelew powinien być wykonany na konto w banku Citi Handlowym o numerze: 86 1030 1508 0000 0005 0033 3057. W tytule wpłaty należy wpisać: pojazd marki … nr rej. …, opłata za rok …

Kilka kwestii szczegółowych

Być może zastanawiasz się, czy dobrym pomysłem jest przeczekanie bez OC do stycznia i wykupienie polisy zaraz po Nowym Roku, by zapłacić grzywnę tylko za dany rok (1-3 dni) i w ten sposób uniknąć kary za rok poprzedni. Teoretycznie jest to możliwe, ale nie masz gwarancji, że w najbliższych miesiącach UFG nie sprawdzi akurat Twojego pojazdu, nie zostaniesz zatrzymany do kontroli drogowej albo nie spowodujesz zdarzenia drogowego.

Kupując pojazd, który nie jest ubezpieczony, musisz wykupić dla niego polisę OC w dniu transakcji, najlepiej zanim wyjedziesz nim od sprzedającego. Jeśli zrobisz to następnego dnia (lub później), to będzie oznaczało, że nie posiadałeś obowiązkowego OC przez 1 dzień (lub dłużej).

Identyczna zasada dotyczy dziedziczenia pojazdu. Dodajmy, że jeśli UFG nałożył karę za brak polisy OC na poprzedniego właściciela (zmarłego), to nowy posiadacz nie musi jej płacić.

OC tańsze niż kara za jego brak

Zawierając polisę OC, kupujesz przede wszystkim spokój. Masz pewność, że spowodowanie przez Ciebie szkody w okresie ważności ubezpieczenia nie będzie się wiązało z koniecznością wypłaty odszkodowania dla poszkodowanego z własnych środków (pomijamy sytuacje, o których pisaliśmy w przywołanym tekście o regresie ubezpieczeniowym), zrobi to za Ciebie ubezpieczyciel.

Jeśli nie przekonuje Cię ten argument i nadal uważasz, że na OC szkoda pieniędzy, bo prawdopodobieństwo, że zostaniesz złapany na jego braku, jest znikome, to mamy dla Ciebie złą wiadomość – algorytmy stosowane przez UFG coraz skuteczniej wyszukują pojazdy, których właściciele nie wykupili obowiązkowego ubezpieczenia. Zauważ, że w przypadku samochodów osobowych średnia cena OC wynosi ok. 600 zł, a grzywna za jego brak wynosi ok. 7000 zł. Aby jeżdżenie bez OC było dla Ciebie opłacalne, musiałbyś się skutecznie „ukrywać” przez ponad 10 lat. To naprawdę mało prawdopodobne.

Wiesz już, jakie konsekwencje grożą Ci za brak ważnego obowiązkowego ubezpieczenia OC. Decyzja o tym, czy wykupisz polisę, czy też będziesz ryzykował, że zostanie na Ciebie nałożona kara albo UFG przyśle Ci wezwanie regresowe z kwotą w tysiącach, a może nawet milionach złotych, należy do Ciebie.


Oceń artykuł
0
(0 ocen)
Aby oddać głos, wskaż odpowiednią liczbę gwiazdek.
Dziękujemy za Twój głos Dziękujemy za Twój głos

Komentarze

(0)
Dodaj swój komentarz...
Nie ma jeszcze komentarzy
Skomentuj jako pierwszy