Wszystko o płatnościach mobilnych BLIK i czekach BLIK

Co to jest BLIK?

BLIK to system płatności mobilnych, który powstał na gruncie krajowym. Rozwiązanie stworzyła spółka Polski Standard Płatności, zawiązana w 2013 r., której udziałowcami są Alior Bank, Bank Millennium, BZ WBK, ING Bank Śląski, mBank (wraz z Orange Finanse) oraz PKO BP (w tym Inteligo); obsługą systemu zajmuje się Krajowa Izba Rozliczeniowa.

Oficjalny start płatności mobilnych BLIK miał miejsce 9 lutego 2015 r. W 2016 r. do systemu dołączył Getin Bank oraz T-Mobile Usługi Bankowe, w grudniu 2017 r. - BGŻ BNP Paribas, a w pierwszej połowie 2018 r. Raiffeisen Polbank, Credit Agricole i Bank Pekao SA. W planach jest uruchomienie usługi w eurobanku, neoBanku czy Idea Banku.

Usługi oferowane przez BLIK

BLIK jako metoda płatności opiera się na kodach jednorazowych generowanych w telefonie. Do działania usługi nie jest wymagane dodatkowe oprogramowanie, ponieważ BLIK jest częścią aplikacji mobilnych banków-uczestników systemu. Usługa obejmuje obecnie 5 głównych funkcji:

• płatności w sklepach stacjonarnych;
• płatności w Internecie;
• wypłaty z bankomatów;
• przelewy na telefon;
• czeki BLIK.

Uwaga: przedstawione poniżej funkcje mogą się różnić w zależności od posiadanej przez Ciebie aplikacji mobilnej.

Płatności BLIK-iem w sklepach stacjonarnych

BLIK może służyć do płatności w sklepach poprzez terminal POS. Aby dokonać transakcji, należy w aplikacji mobilnej wygenerować kod BLIK składający się z 6 cyfr (ważny przez 2 minuty), a następnie wpisać go w terminalu (nie podajemy kodu sprzedawcy). Następnie zatwierdzamy płatność w telefonie – przy transakcjach na kwotę wyższą niż 50 zł konieczne może być dodatkowo zalogowanie do aplikacji.

Transakcja BLIK-iem w sklepie trwa nieco dłużej niż przy użyciu karty płatniczej (szczególnie zbliżeniowej); należy uruchomić telefon (czasem potrzebny będzie również dostęp do Internetu), potem aplikację banku, wygenerować kod itd. Oczywiście możemy to zrobić jeszcze w kolejce do kasy, jednak nie da się ukryć, że w takiej formie płatności BLIK-iem w sklepach przegrywają z kartami bezstykowymi. PSP, operator systemu, prowadzi obecnie prace nad przesyłaniem kodu BLIK w szybszy sposób - zbliżeniowo - ale nie wiadomo, kiedy zostanie to udostępnione klientom.

Dodatkową przeszkodą jest również niewiedza samych akceptantów - pracownicy sklepów często nie wiedzą, jak obsłużyć transakcję BLIK-iem, mimo że dany punkt honoruje ten sposób płatności.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BZ WBK, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, Orange Finanse, PKO BP, Raiffeisen Polbank, T-Mobile Usługi Bankowe.

Płatności BLIK-iem w Internecie

Wykorzystanie BLIK-a podczas zakupów internetowych może z powodzeniem zastąpić popularne przelewy pay-by-link czy płatność kartą. Sam proces nie różni się bardzo od transakcji w tradycyjnym sklepie – podczas finalizowania zakupu, przy wyborze metody płatności, wskazujemy BLIK-a i podajemy wygenerowany kod, a następnie logujemy się do aplikacji mobilnej i zatwierdzamy transakcję. Cały proces jest znacznie szybszy niż w przypadku tradycyjnych przelewów, płatności kartą czy szybkich przelewów pay-by-link.

Dodatkowym ułatwieniem może tu być wprowadzenie tzw. one clicka ("jedno kliknięcie"). Polega on na tym, że podczas płatności BLIK-iem w sklepie internetowym pojawi się pytanie, czy chcemy zapisać sklep bądź przeglądarkę internetową. Jeśli wyrazimy zgodę, przy następnych zakupach nie będziemy musieli wpisywać 6-cyfrowego kodu BLIK, a jedynie zatwierdzimy transakcję jednym kliknięciem w telefonie (obok zalogowania do aplikacji). Usługa dostępna jest obecnie w Banku Millennium ("Zakupy bez kodu") i BZ WBK, natomiast kolejne instytucje planują jej wdrożenie.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BZ WBK, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, Orange Finanse, PKO BP, Raiffeisen Polbank, T-Mobile Usługi Bankowe.

Wypłaty kodem BLIK z bankomatów

BLIK-a najczęściej używamy do wypłaty środków z bankomatu. I w tym przypadku zasada działania jest podobna – w bankomacie wybieramy opcję "Wypłata BLIK" (czasem można spotkać "Wypłatę bez karty"), a następnie podajemy kwotę wypłaty. Wpisujemy kod BLIK, zatwierdzamy transakcję w telefonie (konieczne będzie dodatkowo podanie PIN do aplikacji mobilnej) i możemy odebrać gotówkę.

BLIK-iem można wypłacać z bankomatów Banku Millennium, Banku Pekao, BZ WBK, ING, PKO BP oraz sieci Planet Cash, Euronet, IT Card i BPS.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BZ WBK, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, Orange Finanse, PKO BP, Raiffeisen Polbank, T-Mobile Usługi Bankowe.

Przelewy na telefon

Przelewy P2P ("person to person") to kolejna przydatna funkcja BLIK-a. Dzięki niej można przesłać środki odbiorcy bez podawania numeru konta bankowego - podczas dokonywania przelewu wybieramy opcję "Przelew na telefon" i wpisujemy numer telefonu odbiorcy (bądź wybieramy z książki telefonicznej w telefonie). Nie trzeba tutaj podawać dodatkowo kodu BLIK. W praktyce warto jednak wiedzieć o kilku istotnych kwestiach:

• Przelewy realizowane są w ramach Express Elixir obsługiwanego przez KIR, dzięki czemu środki docierają na rachunek odbiorcy w ciągu kilku minut.
• Aby automatycznie odbierać przelew na telefon, należy zarejestrować numer telefonu w BLIK - można to zrobić w bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej. W tym celu przechodzimy do ustawień i tam powiązujemy numer telefonu oraz wybrany rachunek bankowy z BLIK-iem. Tylko taka procedura zapewni natychmiastowe odebranie przelewu na telefon od innego użytkownika BLIK-a.
• Jeśli odbiorca nie posiada numeru telefonu powiązanego z BLIK-iem, powinien otrzymać SMS z linkiem do strony internetowej, na której wpisuje swój numer konta bankowego. UWAGA: w takim przypadku przelew zostanie zrealizowany na zwykłych zasadach (w systemie Elixir, a nie Express Elixir) i dotrze do adresata następnego dnia roboczego.
• Jeśli posiadasz BLIK-a w kilku aplikacjach mobilnych, numer telefonu możesz zdefiniować tylko w jednej z nich. Przykładowo: w aplikacji ING mamy powiązany numer telefonu do odbierania przelewów na telefon BLIK. Jeśli ten sam numer wpiszemy w aplikacji mBanku, automatycznie stracimy możliwość automatycznego odbierania takich przelewów w ING.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, BZ WBK, ING Bank Śląski, mBank, Orange Finanse, PKO BP.

Czeki BLIK

Ostatnią, innowacyjną, usługą BLIK-a są czeki. Możemy ich używać podobnie jak kodów BLIK – w sklepie lub do wypłaty z bankomatu, jednak, co istotne, nie musimy w tym celu posiadać telefonu, dostępu do Internetu, a nawet konta bankowego! Wszystko, czego potrzebujemy, to 9-cyfrowy numer czeku oraz hasło, które otrzymamy od nadawcy.

Aby utworzyć czek, wybieramy w aplikacji mobilnej BLIK-a, a następnie czeki. Wpisujemy kwotę i (opcjonalnie) nazwę czeku oraz wybieramy jego datę ważności - maksymalnie 72 godziny. Ustawiamy również hasło potrzebne do realizacji czeku przez odbiorcę. Numer czeku i hasło wysyłamy wybranej osobie (najlepiej oddzielnie) mailem lub SMS-em.

Czeku BLIK można użyć tylko raz w określonym czasie, a niewykorzystana kwota wraca do nadawcy. Taka funkcjonalność może okazać się przydatna, kiedy chcemy przekazać pieniądze np. dziecku czy znajomemu, który nie posiada konta bankowego.

Dostępność w bankach: Bank Millennium, BZ WBK, Getin Bank, ING Bank Śląski (poprzednia wersja aplikacji mobilnej), PKO BP.

Gdzie zapłacisz BLIK-iem?

BLIK-iem zapłacimy zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Do pierwszej grupy należą np. stacje paliw, sklepy odzieżowe, apteki czy sklepy spożywcze (BLIK-iem zapłacimy w sieci Auchan, ale w Biedronce już niestety nie). BLIK dostępny jest w ponad 30 000 sklepów internetowych (w tym Allegro), w których płatności obsługiwane są przez Dotpay, PayU, CashBill, FirstData, Przelewy24, tpay, Blue Media i eCard.

Mapę z punktami, w których można zapłacić BLIK-iem, znajdziesz na tej stronie.

Czy BLIK jest bezpieczny?

Korzystanie z BLIK-a jest pewne i bezpieczne. 6-cyfrowe kody BLIK są jednorazowe i ważne tylko przez chwilę, dlatego nawet jeśli osoba postronna pozna ten numer, nie będzie mogła go wykorzystać ponownie. Dodatkowym zabezpieczeniem jest konieczność potwierdzenia płatności w aplikacji – widzimy wtedy kwotę i miejsce transakcji – a przy zakupach o wartości powyżej 50 zł podania PIN-u do aplikacji mobilnej.

BLIK jako narzędzie do wypłaty z bankomatów jest także bezpieczniejszy od tradycyjnych kart płatniczych. Nie musimy obawiać się, że urządzenie zatrzyma naszą kartę, gdyż transakcję potwierdzamy w telefonie, znika również ryzyko skopiowania danych plastiku (tzw. skimming).

Jak skorzystać z BLIK-a?

BLIK to usługa, z której można skorzystać w aplikacji mobilnej banku na telefonie komórkowym, stąd jedynym ograniczeniem są tu wymagania dotyczące tego oprogramowania. Poniżej przedstawiamy, na jakich systemach operacyjnych działają aplikacje banków-uczestników BLIK-a.

W zależności od banku BLIK może być domyślnie aktywny w aplikacji mobilnej, dlatego jeśli nie chcemy korzystać z usługi, należy ją wyłączyć w ustawieniach aplikacji w telefonie lub w bankowości internetowej.

Ile kosztuje BLIK?

BLIK to usługa praktycznie bezpłatna - w bankach, które wdrożyły ten system płatności, nie zapłacimy dodatkowej prowizji od transakcji w sklepach stacjonarnych i internetowych. Przelewy na telefon z reguły również są bezpłatne, choć PKO BP pobiera za nie opłatę, jeśli dokonamy takiej dyspozycji na rachunek w innym banku. Korzystanie z czeków BLIK jest obecnie darmowe (w Banku Millennium w ramach promocji).

W zależności od banku zapłacić możemy również za wypłatę z bankomatu BLIK-iem. Taki koszt znajdziemy obecnie w ING oraz PKO BP. Zestawienie opłat za korzystanie z BLIK-a przedstawiamy poniżej:

Czy BLIK jest popularny?

Jak wynika z danych NBP, BLIK-a aktywowało już ponad 2 miliony Polaków, jednakże w swoich aplikacjach mobilnych ma go znacznie więcej osób. Systematycznie rośnie popularność usługi - tylko w drugim kwartale 2016 r. wykonano w tym systemie 1,1 mln zleceń o wartości ok. 255 mln zł. Największym uznaniem cieszą się wypłaty z bankomatów, które stanowią blisko 65% dokonywanych transakcji. Ok. 1/4 wszystkich transakcji to płatności w Internecie, udział płatności w terminalach POS wynosi mniej niż 10%, najmniej zaś - 2,8% - zajmują przelewy P2P. W 2016 r. tylko do sierpnia dokonano ponad 4 miliony transakcji, a przelewy na telefon wykonywane są coraz chętniej.

Podsumowanie

BLIK najlepiej sprawdza się jako bezpieczne narzędzie do wypłaty gotówki z bankomatów i tu może z powodzeniem zastąpić kartę debetową. Płatności BLIK-iem w Internecie również cieszą się popularnością, a udostępnienie tej formy zapłaty na Allegro może zachęcić osoby, które do tej pory nie korzystały z usługi mobilnych płatności. Innowacyjną funkcją systemu są z pewnością przelewy P2P, dzięki którym szybko i wygodnie można przesłać pieniądze znajomym, oraz czeki, które mogą służyć np. jako kieszonkowe dla dzieci.

Jedynym polem, na którym BLIK przegrywa z tradycyjnymi płatnościami, są sklepy stacjonarne. Nie da się ukryć, że transakcje kartami zbliżeniowymi wciąż są szybsze i wygodniejsze niż wygenerowanie 6-cyfrowego kodu i wpisanie go w terminalu. PSP, operator systemu, zdaje się być podobnego zdania, gdyż w ostatniej kampanii reklamowej promuje inne funkcje BLIK-a: płatności w Internecie, przelewy P2P oraz wypłaty z bankomatów. Obecnie kolejne banki pracują nad wdrożeniem BLIK-a, a PSP obiecuje wprowadzenie płatności zbliżeniowych w sklepach stacjonarnych.

BLIK ciągle się rozwija, a Polacy dostrzegają jego zalety jako formy płatności. Nie da się ukryć, że kiedy zapomnimy portfela, taka usługa może być całkiem użyteczna: wystarczy podejść do bankomatu i wypłacić gotówkę. Kiedy chcemy oddać znajomemu pieniądze za obiad, a nie znamy numeru konta, robimy przelew na telefon lub generujemy czek BLIK. Przy zakupach w sieci BLIK konkuruje z popularnymi szybkimi przelewami, a wprowadzenie one clicka tym bardziej może przekonać klientów do skorzystania z usługi.

Trwają również przygotowania do uruchomienia krajowego schematu płatniczego i nie jest wykluczone, że BLIK także znajdzie w nim swoje miejsce. Kolejne miesiące pokażą, w jakim kierunku rozwiną się nasze mobilne płatności i co jeszcze zaoferują klientom.