Wszystko o płatnościach mobilnych Blik i czekach Blik

Jak powstał Blik?

Blik to system płatności mobilnych, który powstał na gruncie krajowym. Rozwiązanie stworzyła spółka Polski Standard Płatności, zawiązana w 2013 r., której udziałowcami są Alior Bank, Bank Millennium, ING Bank Śląski, mBank, Santander Bank Polska (dawny BZ WBK) oraz PKO BP (w tym Inteligo); obsługą systemu zajmuje się Krajowa Izba Rozliczeniowa.

Oficjalny start płatności mobilnych Blik miał miejsce 9 lutego 2015 r. W 2016 r. do systemu dołączył Getin Bank oraz T-Mobile Usługi Bankowe, w grudniu 2017 r. - BGŻ BNP Paribas, a w pierwszej połowie 2018 r. Raiffeisen Polbank, Credit Agricole i Bank Pekao SA.

Usługi oferowane przez Blik

Blik jako metoda płatności opiera się na kodach jednorazowych generowanych w telefonie. Do działania usługi nie jest wymagane dodatkowe oprogramowanie, ponieważ Blik jest częścią aplikacji mobilnych banków-uczestników systemu. Usługa obejmuje obecnie 5 głównych funkcji:

• płatności w sklepach stacjonarnych i Internecie;
• wypłaty z bankomatów;
• wpłaty gotówki;
• przelewy na telefon;
• czeki .

Uwaga: przedstawione poniżej sposoby działania mogą się różnić w zależności od posiadanej przez Ciebie aplikacji mobilnej.

Płatności w sklepach stacjonarnych

Blik może służyć do płatności w sklepach poprzez terminal POS. Aby dokonać transakcji, należy w aplikacji mobilnej wygenerować kod Blik składający się z 6 cyfr (ważny przez 2 minuty), a następnie wpisać go w terminalu (nie podajemy kodu sprzedawcy). Następnie zatwierdzamy płatność w telefonie – przy transakcjach na kwotę wyższą niż 50 zł konieczne może być dodatkowo zalogowanie do aplikacji.

Transakcja Blikiem w sklepie trwa nieco dłużej niż przy użyciu karty płatniczej (szczególnie zbliżeniowej); należy uruchomić telefon (czasem potrzebny będzie również dostęp do Internetu), potem aplikację banku, wygenerować kod itd. Oczywiście możemy to zrobić jeszcze w kolejce do kasy, jednak nie da się ukryć, że w takiej formie płatności Blikiem w sklepach przegrywają z kartami bezstykowymi.

Dodatkową przeszkodą może być również niewiedza samych akceptantów - pracownicy sklepów często nie wiedzą, jak obsłużyć transakcję Blikiem, mimo że dany punkt akceptuje ten sposób płatności. Na szczęście takie sytuacje zdarzają się coraz rzadziej.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, PKO BP, Raiffeisen Polbank, Santander Bank Polska, T-Mobile Usługi Bankowe.

Płatności w Internecie

Blika najczęściej używamy podczas zakupów internetowych może z powodzeniem zastąpić popularne przelewy pay-by-link czy płatność kartą. Sam proces nie różni się bardzo od transakcji w tradycyjnym sklepie – podczas finalizowania zakupu, przy wyborze metody płatności, wskazujemy Blika i podajemy wygenerowany kod, a następnie logujemy się do aplikacji mobilnej i zatwierdzamy transakcję. Cały proces jest znacznie szybszy niż w przypadku tradycyjnych przelewów, płatności kartą czy szybkich przelewów pay-by-link.

Dodatkowym ułatwieniem może tu być wprowadzenie tzw. one clicka ("jedno kliknięcie"). Polega on na tym, że podczas płatności Blikiem w sklepie internetowym pojawi się pytanie, czy chcemy zapisać sklep bądź przeglądarkę internetową. Jeśli wyrazimy zgodę, przy następnych zakupach nie będziemy musieli wpisywać 6-cyfrowego kodu Blik, a jedynie zatwierdzimy transakcję jednym kliknięciem w telefonie (obok zalogowania do aplikacji). Usługa dostępna jest obecnie w Alior Banku, Banku Millennium ("Zakupy bez kodu"), ING, mBanku, Santander Bank Polska i PKO BP (“Zakupy bez kodu BLIK”), jednak została wdrożona tylko w niektórych sklepach internetowych, np. Allegro.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, PKO BP, Raiffeisen Polbank, Santander Bank Polska, T-Mobile Usługi Bankowe.

Wypłaty kodem BLIK z bankomatów

Blika często używamy także do wypłaty środków z bankomatu. I w tym przypadku zasada działania jest podobna – w bankomacie wybieramy opcję "Wypłata BLIK" (czasem można spotkać "Wypłatę bez karty"), a następnie wpisujemy kod Blik. Podajemy kwotę wypłaty, zatwierdzamy transakcję w telefonie (konieczne będzie dodatkowo podanie PIN do aplikacji mobilnej) i możemy odebrać gotówkę.

Blikiem można wypłacać z bankomatów Banku Millennium, Banku Pekao, ING, PKO BP, Santander Bank Polska oraz sieci Planet Cash, Euronet, IT Card i BPS.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Bank Pekao, BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, ING Bank Śląski, mBank, PKO BP, Raiffeisen Polbank, Santander Bank Polska, T-Mobile Usługi Bankowe.

Wpłaty gotówki

Jedną z nowszych funkcji Blika jest możliwość wpłaty gotówki w niektórych wpłatomatach. Mechanizm jest podobny do wypłat z bankomatów - we wpłatomacie wybieramy opcję “Wpłata Blik” i uruchamiamy aplikację mobilną banku. Generujemy kod Blik, przepisujemy go w maszynie oraz zatwierdzamy PIN-em do aplikacji. Potem wystarczy włożyć pieniądze do wpłatomatu, potwierdzić ich ilość i wpłacaną kwotę. Środki trafią na nasze konto powiązane z Blikiem.

Dostępność w bankach: Bank Millennium, Bank Pekao, ING (możliwość wpłat także w maszynach Planet Cash), PKO BP.

Przelewy na telefon

Przelewy P2P ("person to person") to kolejna przydatna funkcja Blika. Dzięki niej można przesłać środki odbiorcy bez podawania numeru konta bankowego - podczas dokonywania przelewu wybieramy opcję "Przelew na telefon" i wpisujemy numer telefonu odbiorcy (bądź wybieramy z książki telefonicznej w telefonie). Nie trzeba tutaj podawać dodatkowo kodu Blik. W praktyce warto jednak wiedzieć o kilku istotnych kwestiach:

• Przelewy realizowane są w ramach Express Elixir obsługiwanego przez KIR, dzięki czemu środki docierają na rachunek odbiorcy w ciągu kilku minut.
• Aby automatycznie odbierać przelew na telefon, należy zarejestrować numer telefonu w - można to zrobić w bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej. W tym celu przechodzimy do ustawień i tam powiązujemy numer telefonu oraz wybrany rachunek bankowy z Blikiem. Tylko taka procedura zapewni natychmiastowe odebranie przelewu na telefon od innego użytkownika Blika.
• Jeśli odbiorca nie posiada numeru telefonu powiązanego z Blikiem, powinien otrzymać SMS z linkiem do strony internetowej, na której wpisuje swój numer konta bankowego. UWAGA: w takim przypadku przelew zostanie zrealizowany na zwykłych zasadach (w systemie Elixir, a nie Express Elixir) i dotrze do adresata następnego dnia roboczego.
• Jeśli posiadasz Blika w kilku aplikacjach mobilnych, numer telefonu możesz zdefiniować tylko w jednej z nich. Przykładowo: w aplikacji ING mamy powiązany numer telefonu do odbierania przelewów na telefon Blik. Jeśli ten sam numer wpiszemy w aplikacji mBanku, automatycznie stracimy możliwość automatycznego odbierania takich przelewów w ING.
• W niektórych aplikacjach mobilnych wprowadzono dodatkowe ułatwienie przy wykonywaniu przelewów na telefon. Podczas wyboru odbiorcy zobaczymy, kto z naszych znajomych ma numer zarejestrowany w Blik. Dzięki temu będziemy od razu wiedzieli, kto od razu odbierze pieniądze, a kto będzie musiał wykonać dodatkowe, opisane powyżej kroki.

Dostępność w bankach: Alior Bank, Bank Millennium, ING Bank Śląski, mBank, PKO BP, Santander Bank Polska.

Czeki Blik

Ostatnią, innowacyjną, usługą Blika są czeki. Możemy ich używać podobnie jak kodów Blik – w sklepie lub do wypłaty z bankomatu, jednak, co istotne, do realizacji czeku nie potrzebujemy telefonu, dostępu do Internetu, a nawet konta bankowego! Wszystko, czego potrzebujemy, to 9-cyfrowy numer czeku oraz hasło, które otrzymamy od nadawcy.

Aby utworzyć czek, wybieramy w aplikacji mobilnej Blika, a następnie czeki. Wpisujemy kwotę i (opcjonalnie) nazwę czeku oraz wybieramy jego datę ważności - maksymalnie 72 godziny. Ustawiamy również hasło potrzebne do realizacji czeku przez odbiorcę. Numer czeku i hasło wysyłamy wybranej osobie (najlepiej oddzielnie) mailem lub smsem.

Czeku Blik można użyć tylko raz w określonym czasie, a niewykorzystana kwota wraca do nadawcy. Taka funkcjonalność może okazać się przydatna, kiedy chcemy przekazać pieniądze np. dziecku czy znajomemu, który nie posiada konta bankowego.

Dostępność w bankach: Bank Millennium, Getin Bank, PKO BP, Santander Bank Polska.

Gdzie zapłacisz Blikiem?

Blikiem zapłacimy zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych. Do pierwszej grupy należą np. stacje paliw, sklepy odzieżowe, apteki czy sklepy spożywcze. Blik dostępny jest w ponad 30 000 sklepów internetowych (w tym Allegro), w których płatności obsługiwane są przez Dotpay, PayU, CashBill, FirstData, Przelewy24, tpay, Blue Media i eCard.

Czy BLIK jest bezpieczny?

Korzystanie z BLIK-a jest pewne i bezpieczne. 6-cyfrowe kody BLIK są jednorazowe i ważne tylko przez chwilę, dlatego nawet jeśli osoba postronna pozna ten numer, nie będzie mogła go wykorzystać ponownie. Dodatkowym zabezpieczeniem jest konieczność potwierdzenia płatności w aplikacji – widzimy wtedy kwotę i miejsce transakcji – a przy zakupach o wartości powyżej 50 zł podania PIN-u do aplikacji mobilnej.

BLIK jako narzędzie do wypłaty z bankomatów jest także bezpieczniejszy od tradycyjnych kart płatniczych. Nie musimy obawiać się, że urządzenie zatrzyma naszą kartę, gdyż transakcję potwierdzamy w telefonie, znika również ryzyko skopiowania danych plastiku (tzw. skimming).

W tym miejscu musimy jednak uczciwie przyznać, że nawet Blik jest obecnie wykorzystywany do wyłudzeń pieniędzy. Przestępcy używają do tego przejętych kont na portalach społecznościowych - wysyłają do ofiary wiadomość, podszywając się pod znajomego i proszą o podanie kodu Blik np. pod pretekstem braku portfela przy płatności w sklepie, a w rzeczywistości złodziej wykorzystuje kod Blik do wypłaty środków z bankomatu. Taki mechanizm nie wpływa na bezpieczeństwo samego systemu Blik (transakcje i tak należy potwierdzić w aplikacji mobilnej), ale bazują na naszej łatwowierności i życzliwości. Zatem uczulamy, aby nigdy nie podawać nikomu kodu Blik, tym bardziej w mediach społecznościowych.

Jak skorzystać z BLIK-a?

BLIK to usługa, z której można skorzystać w aplikacji mobilnej banku na telefonie komórkowym, stąd jedynym ograniczeniem są tu wymagania dotyczące tego oprogramowania. Poniżej przedstawiamy, na jakich systemach operacyjnych działają aplikacje banków-uczestników BLIK-a.

W zależności od banku Blik może być domyślnie aktywny w aplikacji mobilnej, dlatego jeśli nie chcemy korzystać z usługi, należy ją wyłączyć w ustawieniach aplikacji w telefonie lub w bankowości internetowej.

Ile kosztuje Blik?

Blik to usługa praktycznie bezpłatna - w bankach, które wdrożyły ten system płatności, nie zapłacimy dodatkowej prowizji od transakcji w sklepach stacjonarnych i internetowych. Przelewy na telefon z reguły również są bezpłatne, choć PKO BP i Credit Agricole pobierają za nie opłatę (Credit Agricole w ramach promocji rezygnuje z prowizji do końca 2019 r.). Korzystanie z czeków Blik jest obecnie darmowe (w Banku Millennium w ramach promocji).

W zależności od banku zapłacić możemy również za wypłatę z bankomatu Blikiem. Taki koszt znajdziemy obecnie w Credit Agricole, ING oraz PKO BP. Zestawienie opłat za korzystanie z Blika przedstawiamy poniżej:

Czy Blik jest popularny?

Jak wynika z danych NBP, Blika aktywowało już blisko 8 milionów Polaków, jednakże w swoich aplikacjach mobilnych ma go znacznie więcej osób. Systematycznie rośnie popularność usługi - tylko w trzecim kwartale 2018 r. wykonano w tym systemie ok. 24 mln zleceń o wartości ok. 3,4 mld zł. Największym uznaniem cieszą się płatności w Internecie, które stanowią blisko 72% dokonywanych transakcji. Ok. 17% wszystkich transakcji to wpłaty i wypłaty w bankomatach, udział przelewów na telefon wynosi mniej niż 6%, najmniej zaś - 5,6% - zajmują płatności w terminalach POS. W całym 2018 r. wykonano ok. 91 milionów transakcji, a przelewy na telefon zadomowiły się już na stałe w świadomości użytkowników Blika.

Co czeka Blika w przyszłości?

Koniec roku 2018 przyniósł prawdziwą sensację, jeśli chodzi o plany rozwoju Blika – operator systemu (Polski Standard Płatności) i Mastercard ogłosiły strategiczną współpracę. Dzięki tokenizacji Mastercarda użytkownicy Blika mają w przyszłości płacić zbliżeniowo na całym świecie wszędzie tam, gdzie akceptowane są karty płatnicze tejże instytucji. Dodatkową korzyścią z partnerstwa z Mastercardem ma być umożliwienie klientom płatności Blikiem w zagranicznych sklepach internetowych.

W ostatnim czasie zapowiedziano również kolejne usprawnienie dla klientów korzystających z Blika - płatności powtarzalne. Dzięki nim będzie można opłacać usługi cykliczne, np. abonament telefoniczny, subskrypcje w serwisach streamingowych itp. Funkcja jest obecnie w fazie przygotowania.

Wspomnijmy również, że Blik, jako pierwszy operator w Europie, dołączył do systemu SPL (Standardised Proxy Lookup), który będzie umożliwiał płatności P2P między osobami z różnych krajów europejskich. Klienci banków np. z Polski i Niemiec będą mogli przelewać sobie środki na numer telefonu tak, jak działa to w Bliku. Rozwiązanie wprawdzie dopiero “raczkuje”, ale zapowiada się naprawdę obiecująco.

Podsumowanie

Blik najlepiej sprawdza się jako bezpieczne narzędzie do płatności w Internecie i tu z powodzeniem może wyprzeć popularne pay-by-linki. Wypłaty z bankomatów to druga najlepsza funkcja Blika, która z powodzeniem zastępuje kartę płatniczą. Innowacyjną opcją systemu są z pewnością przelewy P2P, dzięki którym szybko i wygodnie można przesłać pieniądze znajomym, oraz czeki, które mogą służyć np. jako kieszonkowe dla dzieci.

Jedynym polem, na którym Blik przegrywa z tradycyjnymi płatnościami, są sklepy stacjonarne. Nie da się ukryć, że transakcje kartami zbliżeniowymi wciąż są szybsze i wygodniejsze niż wygenerowanie 6-cyfrowego kodu i wpisanie go w terminalu. PSP, operator systemu, zdaje się być podobnego zdania, gdyż w ostatnich kampaniach reklamowych promował inną funkcję Blika: przelewy P2P. W przyszłości użytkownicy otrzymają możliwość płatności zbliżeniowych Blikiem oraz płatności powtarzalne, a kolejne banki pracują nad uruchomieniem przelewów na numer telefonu.

Blik ciągle się rozwija, a Polacy dostrzegają jego zalety jako formy płatności. Nie da się ukryć, że kiedy zapomnimy portfela, taka usługa może być całkiem użyteczna: wystarczy podejść do bankomatu i wypłacić gotówkę. Kiedy chcemy oddać znajomemu pieniądze za obiad, a nie znamy numeru konta, robimy przelew na telefon lub generujemy czek Blik. Przy zakupach w sieci Blik konkuruje z popularnymi szybkimi przelewami, a “one click” sprawia, że proces płatności jest jeszcze szybszy.

Blik rozwija się obecnie bardzo dynamicznie – rekordy płatności, współpraca z Mastercardem i zapowiedzi kolejnych usprawnień są dowodami na to, że ten system jest na dobrej drodze, aby stać się jedną z podstawowych metod płatności nie tylko w Internecie, ale i w tradycyjnych sklepach.