Obowiązująca od 8 lutego nowela ustawy o rachunkach płatniczych implementuje do polskiego porządku prawnego dyrektywę PAD, dostosowując tym samym polski sektor bankowy do wymogów unijnych. Ustawa nakłada na podmioty prowadzące rachunki nowe obowiązki informacyjne oraz ustala zasady przenoszenia rachunków płatniczych pomiędzy dostawcami mającymi siedzibę w Polsce. Nowe rozwiązania mają przyczynić się do wzrostu ubankowienia polskiego społeczeństwa (tj. zwiększyć liczbę osób posiadających rachunek płatniczy), a także poprawić przejrzystość ofert bankowych.
Nowe obowiązki informacyjne banków
Zgodnie z nowymi przepisami dostawcy usług płatniczych zostaną zobligowani do:
-
dostarczania konsumentowi wykazu opłat związanych z prowadzeniem rachunku przed zawarciem umowy. Zestawienie ma być udostępniane w postaci papierowej lub elektronicznej „z odpowiednim wyprzedzeniem” (termin ten nie został jeszcze określony);
-
dostarczania konsumentowi posiadającemu rachunek zestawienia opłat za usługi związane z rachunkiem i kredytem w rachunku (wykaz musi również uwzględniać naliczone odsetki);
-
posługiwania się w niektórych przypadkach - np. w reklamie rachunków czy treści umów - jednolitą nomenklaturą dotyczącą tzw. usług reprezentatywnych związanych z rachunkiem płatniczym.
Zestawienia opłat w jednolitej formie
Wszystkie podmioty prowadzące rachunki płatnicze muszą przekazywać informacje o pobranych opłatach i naliczonych odsetkach w identycznej formie, ułatwiającej klientom porównywanie ofert. Standaryzacji będzie podlegać zarówno wygląd dokumentu, jak i jego zawartość. W treści zestawienia znajdziemy m.in.:
- wykaz świadczonych usług wraz ze stawkami pobieranych opłat;
- wykaz opłat pobieranych w przypadku niewywiązywania się konsumenta ze zobowiązań wynikających z umowy;
- jeśli usługa oferowana jest w ramach pakietu – informację o opłacie za cały pakiet, usługach zawartych w pakiecie, ich liczbie oraz o dodatkowych opłatach za każdą usługę poza pakietem;
- słowniczek z definicjami pojęć użytych w dokumencie.
Usługi reprezentatywne
Nie oznacza to jednak, iż odtąd bank będzie nam przesyłał pełną tabelę opłat i prowizji. W zestawieniu znajdą się wyłącznie opłaty za tzw. usługi reprezentatywne (ich wykaz znajdzie się w przygotowywanym obecnie rozporządzeniu).
Zasady sporządzenia wykazu usług reprezentatywnych określają wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. W myśl tego dokumentu przy tworzeniu listy muszą być uwzględnione:
- usługi, które są najczęściej wykorzystywane przez konsumentów;
- usługi, które generują najwyższe koszty dla konsumentów (w ujęciu ogólnym albo jednostkowym).
Przy tworzeniu wykazów należy uwzględnić koszty, które są ponoszone przez konsumentów za korzystanie z usług w skali roku, najlepiej w oparciu o najbardziej aktualne dane z okresu 12 miesięcy.
Wstępne wykazy usług muszą zostać przesłane do EUBN do zatwierdzenia i dopiero wtedy będą mogły być wdrożone w życie. W wykazie należy wskazać min. 10 i nie więcej niż 20 usług reprezentatywnych w następujących obszarach:
-
Zarządzanie rachunkiem / prowadzenie rachunku i usługi powiązane;
-
Instrumenty płatnicze (karty i czeki);
-
Krajowe usługi płatnicze;
-
Międzynarodowe płatności i usługi związane z obsługą obcych walut;
-
Usługi związane z kredytem w rachunku bieżącym i przekroczeniem salda na rachunku.
W praktyce oznacza to, że w zestawieniach opłat przysyłanych nam przez banki najprawdopodobniej znajdą się informacje dotyczące najbardziej popularnych operacji bankowych, np. koszty prowadzenia rachunku i obsługi karty debetowej, prowizje za przelewy, wypłaty z bankomatów itp.
Z wytycznymi EUNB możesz się zapoznać tutaj:
Tryb przenoszenia rachunków
Nowe przepisy uściślają też zasady przenoszenia rachunków płatniczych pomiędzy podmiotami mającymi siedzibę w Polsce. Standaryzacji ulegnie m.in. treść upoważnienia składanego przez konsumenta, zakres przekazywanych w upoważnieniu informacji, terminy na wykonanie poszczególnych czynności dla dostawców czy też ich odpowiedzialność za szkody powstałe w wyniku niewywiązania się z obowiązków. Ustawa wprowadza także pewne rozwiązania mające ułatwić przenoszenie rachunków pomiędzy dostawcami z różnych państw, jednak nie mają one charakteru kompletnej procedury.
Komentarz redakcji
Wprowadzone rozwiązania mają zwiększyć mobilność konsumentów oraz poprawić jakość usług świadczonych przez banki. Dzięki przejrzystym informacjom o prowizjach i ułatwieniom w zakresie przenoszenia rachunku klienci - niezadowoleni z wysokości opłat w swoim banku - łatwiej będą mogli znaleźć korzystniejszą ofertę i bez problemu przenieść konto do wybranej instytucji.
Zdaniem ustawodawców nowe procedury przyniosą także inne wymierne korzyści - zwiększą zaufanie konsumentów do dostawców usług płatniczych i wpłyną dopingująco na banki. W komunikacie wydanym przez Kancelarię Prezydenta z okazji podpisania nowelizacji ustawy czytamy: „świadomość łatwej zmiany dostawcy usługi płatniczej powinna wpłynąć na większą konkurencję wśród dostawców usług płatniczych, co powinno przełożyć się na wzrost jakości świadczonych usług, jak i zwiększenie konkurencji cenowej".
Czy nowe zasady faktycznie zmuszą bankowców do walki o klienta i doprowadzą do obniżek opłat związanych z prowadzeniem rachunku? Aby uzyskać odpowiedź na to pytanie, musimy jeszcze trochę poczekać - instytucje finansowe oferujące rachunki płatnicze mają 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy na dostosowanie się do nowych przepisów.
Komentarze
(2)Co rozumiemy przez pojęcie konsument? Czy tylko Osobę fizyczną czy również firmy czy rachunek prowadzony dla rolnika?
Odpowiedz
Konsumentem jest osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych, która podejmuje określone czynności bez związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą lub zawodową. Mówi o tym art. 22 kodeksu cywilnego. Rozróżnienie konsumenta ma znaczenie przy wielu czynnościach związanych z korzystaniem usług finansowych, obrotem gospodarczym (np. kupno towarów i usług), w przypadku których pozycja konsumenta jest szczególnie chroniona.
Odpowiedz