Wróć

Bankami komercyjnymi nazywamy instytucje finansowe zajmujące się obsługą i organizowaniem ruchu pieniądza między jednostkami gospodarującymi i ludnością. Podmioty te świadczą usługi odpłatnie i są nastawione na osiąganie zysku oraz powiększanie własnych zasobów kapitałowych.

Do podstawowych zadań banków komercyjnych należy gromadzenie środków pieniężnych, udzielenie kredytów i pożyczek oraz dokonywanie rozliczeń pieniężnych w obrocie krajowym i zagranicznym, jednak instytucje te są również uprawnione do wykonywania innych czynności wymienionych przez ustawę Prawo bankowe. Przykładowo: mogą nabywać i zbywać nieruchomości, zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych, udzielać i potwierdzać poręczenia lub prowadzić działalność konsultacyjno-doradczą w sprawach finansowych. Pełny katalog operacji dostępnych dla banków komercyjnych można znaleźć na stronie KNF.

Wszystkie banki komercyjne w Polsce działają na podstawie licencji wydanej przez nadzór bankowy i podlegają jego kontroli.

Banki w Polsce – rodzaje i kryteria podziału

Z punktu widzenia prawa bankowego klasyfikację banków komercyjnych można przeprowadzić na podstawie następujących kryteriów:

  • formy organizacyjno-prawnej (banki działające w formie spółki akcyjnej, banki spółdzielcze, banki państwowe),
  • lokalizacji siedziby banku i siedziby założyciela (banki krajowe lub zagraniczne),
  • zakresu świadczonych usług (banki uniwersalne, specjalistyczne, detaliczne).

Mniej formalnym (acz często stosowanym) kryterium podziału banków komercyjnych bywa ich struktura własnościowa. Biorąc za punkt wyjścia strukturę akcjonariatu możemy podzielić instytucje bankowe na „polskie” banki kontrolowane przez rodzimych akcjonariuszy oraz banki z dominującym kapitałem obcym.

Banki komercyjne w liczbach

W I kw. 2019 r. roku w Polsce funkcjonowało 35 banków komercyjnych, z tego dwadzieścia jeden podmiotów posiadało zagranicznych właścicieli, osiem znajdowało się w rękach Skarbu Państwa, natomiast w sześciu głównym udziałowcem był krajowy kapitał prywatny. Suma bilansowa dla wszystkich banków komercyjnych wyniosła ogółem 1 640,3 mln złotych.

Największe banki

Największym bankiem w Polsce jest PKO Bank Polski z sumą aktywów sięgających blisko 300 mld zł. Drugie miejsce zajmuje Bank Pekao (189 mld zł), a trzecie Santander Bank Polska (185 mld zł). W pierwszej dziesiątce uplasowały się również następujące instytucje: mBank, ING Bank Śląski, BNP Paribas, Bank Millennium, Alior Bank, Getin Bank, Citi Handlowy. Udział tych dziesięciu największych banków w aktywach sektora sięga łącznie 73,9%.